instruction
string | context
string | title
string | response
string | prompt
string |
|---|---|---|---|---|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
అంకితం
భీముని పట్నం తాలూకా, పాండురంగి గ్రామంలో జన్మించి
విజయనగరం మహారాజావారికాలేజీ హైస్కూల్లో విద్యనభ్యసించి
పల్లవస్థాయిలో వ్యాపారం (ప్రారంభించి, క్రమశః ఆ రంగంలో
సమున్చత వృక్షంగా మద్రాసులో అధివసించి
తనకు డిగ్రీలు లేకున్నా విద్యాసాహిత్య కళారంగాలను సమాదరించి
మ(్రాసునగరంలోని ప్రముఖవాణిజ్యవాణీయసంస్థలతో సాన్నిహిత్యం
సంతరించి
రాజాలక్ష్మీ ఫౌండేషన్ ద్వారా ప్రతియేటా సాహిత్య కళాదిరంగ
శృంగాయమానమూర్తుల్లో ఒకరికి పదివేల రూపాయల అవార్డు అందజేసే
సముదాత్త ప్రణాళిక ద్వారా దక్షిణ భారతంలో అక్షీణ యశస్సును
పండించుకుని
తన రసోదారమతితో నా కవితాత్మను పరవశింపజేసిన
'ప్రియమిత్రులు
శ్రీ రమణయ్య (రాజా) గారికి
మ్మ
ఆత్యాయుంగా
|
Viswambhara - Page 1
|
అంకితం
భీముని పట్నం తాలూకా, పాండురంగి గ్రామంలో జన్మించి
విజయనగరం మహారాజావారికాలేజీ హైస్కూల్లో విద్యనభ్యసించి
పల్లవస్థాయిలో వ్యాపారం (ప్రారంభించి, క్రమశః ఆ రంగంలో
సమున్చత వృక్షంగా మద్రాసులో అధివసించి
తనకు డిగ్రీలు లేకున్నా విద్యాసాహిత్య కళారంగాలను సమాదరించి
మ(్రాసునగరంలోని ప్రముఖవాణిజ్యవాణీయసంస్థలతో సాన్నిహిత్యం
సంతరించి
రాజాలక్ష్మీ ఫౌండేషన్ ద్వారా ప్రతియేటా సాహిత్య కళాదిరంగ
శృంగాయమానమూర్తుల్లో ఒకరికి పదివేల రూపాయల అవార్డు అందజేసే
సముదాత్త ప్రణాళిక ద్వారా దక్షిణ భారతంలో అక్షీణ యశస్సును
పండించుకుని
తన రసోదారమతితో నా కవితాత్మను పరవశింపజేసిన
'ప్రియమిత్రులు
శ్రీ రమణయ్య (రాజా) గారికి
మ్మ
ఆత్యాయుంగా
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 1)
సందర్భం:
అంకితం
భీముని పట్నం తాలూకా, పాండురంగి గ్రామంలో జన్మించి
విజయనగరం మహారాజావారికాలేజీ హైస్కూల్లో విద్యనభ్యసించి
పల్లవస్థాయిలో వ్యాపారం (ప్రారంభించి, క్రమశః ఆ రంగంలో
సమున్చత వృక్షంగా మద్రాసులో అధివసించి
తనకు డిగ్రీలు లేకున్నా విద్యాసాహిత్య కళారంగాలను సమాదరించి
మ(్రాసునగరంలోని ప్రముఖవాణిజ్యవాణీయసంస్థలతో సాన్నిహిత్యం
సంతరించి
రాజాలక్ష్మీ ఫౌండేషన్ ద్వారా ప్రతియేటా సాహిత్య కళాదిరంగ
శృంగాయమానమూర్తుల్లో ఒకరికి పదివేల రూపాయల అవార్డు అందజేసే
సముదాత్త ప్రణాళిక ద్వారా దక్షిణ భారతంలో అక్షీణ యశస్సును
పండించుకుని
తన రసోదారమతితో నా కవితాత్మను పరవశింపజేసిన
'ప్రియమిత్రులు
శ్రీ రమణయ్య (రాజా) గారికి
మ్మ
ఆత్యాయుంగా
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
ప్రస్తావన
ఈ కావ్యానికి నాయకుడు మానవుడు. రంగస్థలం విశాల
విశ్వంభర,
ఇతివృత్తిం - తేదీలతో నిమిత్తంలేని, పేర్లతో అగత్యం లేని మనిషి
కథ.
ఈ కథకు నేపథ్యం ప్రకృతి,
మనిషి ధరించే వివిధ భూమికలకు మూలధాతువులు మనశ్శ్యక్తులు,
అలెగ్జాండర్, క్రీస్తు, అశోకుడు, సోక్రటీస్, బుద్ధుడు, లింకన్, లెనిన్,
మార్క్స్, గాంధీ - ఇలా ఇలా ఎన్నెన్ని రూపాలో మనిషికి!
కామం, క్రోధం, లోభం, మదం, ఆత్మశోధనం, ప్రకృతిశక్తుల
వశీకరణం - ఇలా ఇలా ఎన్నెన్ని విభిన్న ప్రవృత్తులో మనిషికి!
ఆదిమదశనుంచీ ఆధునికదశవరకు మనిషి చేసిన ప్రస్థానాలు ఈ
కావ్యంలోని ప్రకరణాలు.
మనిషి సాధన త్రిముఖం - కళాత్మకం, వైజ్ఞానికం, ఆధ్యాత్మికం. ఈ
సాధనలో అడుగడుగునా ఎదురుదెబ్బలు. క్షతుడైనా నునిషి తిరోగతుడు
కాలేదు. 'విశ్వంభర' కావ్య రచనకు పూర్వం నాలో గీసుకున్న రేఖాచిత్రమిది.
ఈ రేఖాచిత్రాన్ని సువర్ణచిత్రంగా రూపొందించడంలో ఆత్మీయుడు
డాక్టర్ ఇరివెంటి కృష్ణమూర్తి సహకారం సముచితంగా ఉపకరించింది.
వచన కవితలో ఒక సమగ్ర కావ్యం ప్రాయాలనే నా ఆకాంక్ష ఇలా
రూపొందింది. "
విశ్వమానవేతిహాసాన్నీ, అవధిలేని మనిషి మానసకోశాన్నీ అవగాహన
చేసుకున్న సహృదయులకు ఈ కావ్యం సంతృప్తిని కలిగిస్తుందని నా
విశ్వాసం. +
హైదరాబాదు. - నారాయణరెడ్డి
మలి ముద్రణ గురించి
సిన కావ్వం విశ్వంభర.
క్రవిగా నా స్థానాన్ని మరింతగా సార్థకం గం
ఈ కొవ్య్వం అందుకున్న అవార్డులూ ప
విశ్వవిద్యాలయాలు ఎం.ఏ. స్థాయిలో దీన్ని పాఠ్యగ్రంథంగా నిర్ణయిం .
దీనిపై ఎం.ఫిల్, పిహెచ్.డి. పట్టాల కోసం పరిశోధనలు కా;
ఎందరో ప్రముఖ విమర్శకులు లోతైన వ్యాసాలు రాసి ప్రకటించారు.
అంతేకాకుండా ఇతర భాషల్లో కూడా దీని అనువాదాలు విలావర్యారా.
హిందీలోకి ఆచార్య భీమ్సేన్ నిర్మల్, ఇంగ్లీషులోకి జూక్టర్ అమరేంద్ర
సమరవంతంగా అనువదించారు. కన్నడ, మలయాళ భాషల్లో అనువాదాలు
రూపొంది, ముద్రణకు సిద్ధంగా ఉన్నాయి.
కొంతకాలం నా పేరు చెబితే కర్పూర వసంతరాయలు కావ్యం
గుబాళించేది. ఈ కావ్యం వెలువడిన తరువాత ఎందరో సహృదయులు
నన్ను విశ్వంభర కవిగా సంభావించారు.
మొదటి ముద్రణ (ప్రతులు చెల్లిపోయి దాదాపు దశాబ్దం కావచ్చినా,
రెండో ముద్రణ ఎప్పుడెప్పుడని ఎందరెందరో క్ర
అడుగుతూనే వున్నా నా బహుళ కార్యవ్యాప్తివల్ల పునర్ముద్రణకు
పూనుకోలేదు. జ్ఞానపీఠ పురస్కారం లభించడానికి మూలధాతువుగా నిలిచిన
ఏశ్వంభరను మళ్ళీ ముద్రించాలని పట్టుబట్టి ద్వితీయ ముద్రణకు ప్రేరకుడూ
కారకుడూ అయిన నా పూర్వవిద్యార్థీ, నిరంతర కవితాభిమానీ శ్రీ కే
లింగారెడ్డిగారికి నా ఆశీస్సులు.
భావస్ఫోరకమైన ముఖచిత్రం రూపొందించిన వర్ధమాన చిత్రకారుడు
చిరంజీవి హరిశంకర్కూ, అందంగా ముద్రించి ఇచ్చిన పద్మావతీ ఆర్ట్
ప్రింటర్స్ అధినేత శ్రీనివాస్కూ నా అభినందనలు.
హైదరాబాదు - నారాయణరెడ్డి
4.9. 1990.
|
Viswambhara - Page 2
|
ప్రస్తావన
ఈ కావ్యానికి నాయకుడు మానవుడు. రంగస్థలం విశాల
విశ్వంభర,
ఇతివృత్తిం - తేదీలతో నిమిత్తంలేని, పేర్లతో అగత్యం లేని మనిషి
కథ.
ఈ కథకు నేపథ్యం ప్రకృతి,
మనిషి ధరించే వివిధ భూమికలకు మూలధాతువులు మనశ్శ్యక్తులు,
అలెగ్జాండర్, క్రీస్తు, అశోకుడు, సోక్రటీస్, బుద్ధుడు, లింకన్, లెనిన్,
మార్క్స్, గాంధీ - ఇలా ఇలా ఎన్నెన్ని రూపాలో మనిషికి!
కామం, క్రోధం, లోభం, మదం, ఆత్మశోధనం, ప్రకృతిశక్తుల
వశీకరణం - ఇలా ఇలా ఎన్నెన్ని విభిన్న ప్రవృత్తులో మనిషికి!
ఆదిమదశనుంచీ ఆధునికదశవరకు మనిషి చేసిన ప్రస్థానాలు ఈ
కావ్యంలోని ప్రకరణాలు.
మనిషి సాధన త్రిముఖం - కళాత్మకం, వైజ్ఞానికం, ఆధ్యాత్మికం. ఈ
సాధనలో అడుగడుగునా ఎదురుదెబ్బలు. క్షతుడైనా నునిషి తిరోగతుడు
కాలేదు. 'విశ్వంభర' కావ్య రచనకు పూర్వం నాలో గీసుకున్న రేఖాచిత్రమిది.
ఈ రేఖాచిత్రాన్ని సువర్ణచిత్రంగా రూపొందించడంలో ఆత్మీయుడు
డాక్టర్ ఇరివెంటి కృష్ణమూర్తి సహకారం సముచితంగా ఉపకరించింది.
వచన కవితలో ఒక సమగ్ర కావ్యం ప్రాయాలనే నా ఆకాంక్ష ఇలా
రూపొందింది. "
విశ్వమానవేతిహాసాన్నీ, అవధిలేని మనిషి మానసకోశాన్నీ అవగాహన
చేసుకున్న సహృదయులకు ఈ కావ్యం సంతృప్తిని కలిగిస్తుందని నా
విశ్వాసం. +
హైదరాబాదు. - నారాయణరెడ్డి
మలి ముద్రణ గురించి
సిన కావ్వం విశ్వంభర.
క్రవిగా నా స్థానాన్ని మరింతగా సార్థకం గం
ఈ కొవ్య్వం అందుకున్న అవార్డులూ ప
విశ్వవిద్యాలయాలు ఎం.ఏ. స్థాయిలో దీన్ని పాఠ్యగ్రంథంగా నిర్ణయిం .
దీనిపై ఎం.ఫిల్, పిహెచ్.డి. పట్టాల కోసం పరిశోధనలు కా;
ఎందరో ప్రముఖ విమర్శకులు లోతైన వ్యాసాలు రాసి ప్రకటించారు.
అంతేకాకుండా ఇతర భాషల్లో కూడా దీని అనువాదాలు విలావర్యారా.
హిందీలోకి ఆచార్య భీమ్సేన్ నిర్మల్, ఇంగ్లీషులోకి జూక్టర్ అమరేంద్ర
సమరవంతంగా అనువదించారు. కన్నడ, మలయాళ భాషల్లో అనువాదాలు
రూపొంది, ముద్రణకు సిద్ధంగా ఉన్నాయి.
కొంతకాలం నా పేరు చెబితే కర్పూర వసంతరాయలు కావ్యం
గుబాళించేది. ఈ కావ్యం వెలువడిన తరువాత ఎందరో సహృదయులు
నన్ను విశ్వంభర కవిగా సంభావించారు.
మొదటి ముద్రణ (ప్రతులు చెల్లిపోయి దాదాపు దశాబ్దం కావచ్చినా,
రెండో ముద్రణ ఎప్పుడెప్పుడని ఎందరెందరో క్ర
అడుగుతూనే వున్నా నా బహుళ కార్యవ్యాప్తివల్ల పునర్ముద్రణకు
పూనుకోలేదు. జ్ఞానపీఠ పురస్కారం లభించడానికి మూలధాతువుగా నిలిచిన
ఏశ్వంభరను మళ్ళీ ముద్రించాలని పట్టుబట్టి ద్వితీయ ముద్రణకు ప్రేరకుడూ
కారకుడూ అయిన నా పూర్వవిద్యార్థీ, నిరంతర కవితాభిమానీ శ్రీ కే
లింగారెడ్డిగారికి నా ఆశీస్సులు.
భావస్ఫోరకమైన ముఖచిత్రం రూపొందించిన వర్ధమాన చిత్రకారుడు
చిరంజీవి హరిశంకర్కూ, అందంగా ముద్రించి ఇచ్చిన పద్మావతీ ఆర్ట్
ప్రింటర్స్ అధినేత శ్రీనివాస్కూ నా అభినందనలు.
హైదరాబాదు - నారాయణరెడ్డి
4.9. 1990.
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 2)
సందర్భం:
ప్రస్తావన
ఈ కావ్యానికి నాయకుడు మానవుడు. రంగస్థలం విశాల
విశ్వంభర,
ఇతివృత్తిం - తేదీలతో నిమిత్తంలేని, పేర్లతో అగత్యం లేని మనిషి
కథ.
ఈ కథకు నేపథ్యం ప్రకృతి,
మనిషి ధరించే వివిధ భూమికలకు మూలధాతువులు మనశ్శ్యక్తులు,
అలెగ్జాండర్, క్రీస్తు, అశోకుడు, సోక్రటీస్, బుద్ధుడు, లింకన్, లెనిన్,
మార్క్స్, గాంధీ - ఇలా ఇలా ఎన్నెన్ని రూపాలో మనిషికి!
కామం, క్రోధం, లోభం, మదం, ఆత్మశోధనం, ప్రకృతిశక్తుల
వశీకరణం - ఇలా ఇలా ఎన్నెన్ని విభిన్న ప్రవృత్తులో మనిషికి!
ఆదిమదశనుంచీ ఆధునికదశవరకు మనిషి చేసిన ప్రస్థానాలు ఈ
కావ్యంలోని ప్రకరణాలు.
మనిషి సాధన త్రిముఖం - కళాత్మకం, వైజ్ఞానికం, ఆధ్యాత్మికం. ఈ
సాధనలో అడుగడుగునా ఎదురుదెబ్బలు. క్షతుడైనా నునిషి తిరోగతుడు
కాలేదు. 'విశ్వంభర' కావ్య రచనకు పూర్వం నాలో గీసుకున్న రేఖాచిత్రమిది.
ఈ రేఖాచిత్రాన్ని సువర్ణచిత్రంగా రూపొందించడంలో ఆత్మీయుడు
డాక్టర్ ఇరివెంటి కృష్ణమూర్తి సహకారం సముచితంగా ఉపకరించింది.
వచన కవితలో ఒక సమగ్ర కావ్యం ప్రాయాలనే నా ఆకాంక్ష ఇలా
రూపొందింది. "
విశ్వమానవేతిహాసాన్నీ, అవధిలేని మనిషి మానసకోశాన్నీ అవగాహన
చేసుకున్న సహృదయులకు ఈ కావ్యం సంతృప్తిని కలిగిస్తుందని నా
విశ్వాసం. +
హైదరాబాదు. - నారాయణరెడ్డి
మలి ముద్రణ గురించి
సిన కావ్వం విశ్వంభర.
క్రవిగా నా స్థానాన్ని మరింతగా సార్థకం గం
ఈ కొవ్య్వం అందుకున్న అవార్డులూ ప
విశ్వవిద్యాలయాలు ఎం.ఏ. స్థాయిలో దీన్ని పాఠ్యగ్రంథంగా నిర్ణయిం .
దీనిపై ఎం.ఫిల్, పిహెచ్.డి. పట్టాల కోసం పరిశోధనలు కా;
ఎందరో ప్రముఖ విమర్శకులు లోతైన వ్యాసాలు రాసి ప్రకటించారు.
అంతేకాకుండా ఇతర భాషల్లో కూడా దీని అనువాదాలు విలావర్యారా.
హిందీలోకి ఆచార్య భీమ్సేన్ నిర్మల్, ఇంగ్లీషులోకి జూక్టర్ అమరేంద్ర
సమరవంతంగా అనువదించారు. కన్నడ, మలయాళ భాషల్లో అనువాదాలు
రూపొంది, ముద్రణకు సిద్ధంగా ఉన్నాయి.
కొంతకాలం నా పేరు చెబితే కర్పూర వసంతరాయలు కావ్యం
గుబాళించేది. ఈ కావ్యం వెలువడిన తరువాత ఎందరో సహృదయులు
నన్ను విశ్వంభర కవిగా సంభావించారు.
మొదటి ముద్రణ (ప్రతులు చెల్లిపోయి దాదాపు దశాబ్దం కావచ్చినా,
రెండో ముద్రణ ఎప్పుడెప్పుడని ఎందరెందరో క్ర
అడుగుతూనే వున్నా నా బహుళ కార్యవ్యాప్తివల్ల పునర్ముద్రణకు
పూనుకోలేదు. జ్ఞానపీఠ పురస్కారం లభించడానికి మూలధాతువుగా నిలిచిన
ఏశ్వంభరను మళ్ళీ ముద్రించాలని పట్టుబట్టి ద్వితీయ ముద్రణకు ప్రేరకుడూ
కారకుడూ అయిన నా పూర్వవిద్యార్థీ, నిరంతర కవితాభిమానీ శ్రీ కే
లింగారెడ్డిగారికి నా ఆశీస్సులు.
భావస్ఫోరకమైన ముఖచిత్రం రూపొందించిన వర్ధమాన చిత్రకారుడు
చిరంజీవి హరిశంకర్కూ, అందంగా ముద్రించి ఇచ్చిన పద్మావతీ ఆర్ట్
ప్రింటర్స్ అధినేత శ్రీనివాస్కూ నా అభినందనలు.
హైదరాబాదు - నారాయణరెడ్డి
4.9. 1990.
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
చదవండి! చదివించండి!!
డా॥ సి. నారాయణ రెడ్డి గారి సమగ్ర సాహిత్యం 18 సంపుటాల్లో
మొదటి సంపుటం; విశ్వగ్రతి 4 నార్గార్హునస్థాగరం + స్వప్తభలగ్ధం. 4 క్లర్భూర వస్తతర్వాయలు 150
రెండవ సంపుటం: విశ్వనాథ నాయడు + బుతుచక్రం + 'భూమీక 6 జాతిరత్నం... 150
మూడవ సంపుటం: జలపాతం + దివ్వెల మువ్వలు నారాయణరెడ్డి గేయాలు 150
శాల్లవ సంపుటం: అక్షరాల గవాక్షాలు అ మధ్యతరగతి మందహాసం + మరో హరివిల్లు 150
అయిదవ సంపుటం; తేనెపాటలు 4 పగలే వెన్నెల సినారె గీతాలు 150
వీడవ సంపుటం: పాటలో ఏముంది నామాటలో ఏముంది - మొదటి భాగం 150
ఎనిమిదవ సంపుటం: పాటలో ఏముంది నామాటలో ఏముంది - రెండవ భాగం 150
తొమ్మిదవ సంపుటం: మంటలూ మానవుడూ + ముఖాముఖి + మనిషీ చిలక
ఈ ఉదయం నా హృదయం 150
పడవ సంపుటం: మార్పు నా తీర్చు + తేజస్సు నా తపస్సు + ఇంటిపేరు చైతన్యం
+ మృత్యువు నుంచి 150
పకకొందవ సంపుటం: రెక్కలు + నడక నా తల్లి. 'కాలం అంచుమీద + కవిత నా చిరునామా 150
పన్నెండవ సంపుటం: ఆరోహణ' 4 దృక్పథం 4 భూగోళమంత మనిషి బొమ్మ + గదిలో సముద్రం
+ వ్యక్తిత్వం + దూరాలను దూసుకొచ్చి 150
పదమూడవ సంపుటం: ' నవ్వని పువ్వు + అజంతా సుందరి + వెన్నెలవాడ + రామప్ప
+ తరతరాల తెలుగు వెలుగు * నారాయణ రెడ్డి నాటికలు
+ అమరవీరుడు భగత్సింగ్ + జాతికి ఊపిరి స్వాతంత్ర్యం 150
పద్నాలుగో సంపుటం: ' గాంధీయం ఈ మీరాబాయి + శిఖరాలూ-లోయలు + ముత్యాల కోకిల
ళ్ + జాతీయకవి సమ్మెళనంల ౮ వీటధ భాష. "కల అనువాదాలు 150
పదిహేనో సంపుటం: మథనం + విశ్వంభర + మట్టీ మనిషీ ఆకాశం 150
పదహారో సంపుటం: ఆధునికాంధ్ర కవిత్వము సంప్రదాయములు, ప్రయోగములు 200
పదిహేడవ సంపుటం: ముచ్చలుగా మూడు వారాలు + సోవియట్ రష్యాలో పది రోజులు
+ పాశ్చాత్య దేశాల్లో 50 రోజులు + గేయ నాటికలు 4 వచన నాటిక 150
పద్దెనిమిదో సంపుటం: న్యాస వాహిని,శ మందార మకరందాలు + మావూరు మాట్లాడింది
+ సమీక్షణం + తెలుగు కవిత - లయాత్మకత 150
"+ విశ్వంభర 40
ప్రతులకు: విశాలాంధ్ర పబ్లిషింగ్ హౌస్
/ అబిడ్స్, హైదరాబాద్ 500 001.
ఇశాలాం[ఠ బుక్ హౌస్లు మరియు (ప్రముఖ పుస్తక ఐకేతలు
నేను పుట్టకముందే
నెత్తిమీద నీలితెర.
కాళ్ళకింద ధూలిపొర.
ఆ తెరకు అద్దిన అద్దాల బిళ్ళల్లో
మిణుగురులు కనురెప్పలు మిటకరించాయి.
చిచ్చు ముద్దల్లోంచి
చిమ్ముకొచ్చిన పచ్చి వెలుగులు
పాలమీగడల్లా పరుచుకున్నాయి.
ఆవిరిలో ఆ నీలితెర
అంటుకున్నపుడు
అద్దిన బిళ్ళలు చిట్లిపడ్డాయి.
ధూళి పొరలో పొడిచిన
విత్తుల పొత్తికడుపుల్లో
చెట్లు నెత్తురు పోసుకున్నాయి.
కాళ్ళు విరిగి నేలమీద పడ్డ మబ్బులు
మళ్ళీ కాళ్ళను మొలిపించుకున్నాయి.
ఈ పొరలో జడమౌనం
ఒళ్ళు విరుచుకున్నప్పుడు
రెక్కలు, డెక్కలు, మోరలు, కోరలు
దిక్కుల డొక్కల్లో తీండ్రించాయి.
నేను పుట్టకముందు-
ఎంతగా మబ్బులెదురు చూశాయో
చూపుల సోపానాలపై సాగివచ్చి
తమను పిండుకునే ఆ తపన ఏడని.
ఎంతగా నక్షత్రాలు నిరీక్షించాయో
గణితసూత్రాలతో తమ గతుల్ని
|
Viswambhara - Page 3
|
చదవండి! చదివించండి!!
డా॥ సి. నారాయణ రెడ్డి గారి సమగ్ర సాహిత్యం 18 సంపుటాల్లో
మొదటి సంపుటం; విశ్వగ్రతి 4 నార్గార్హునస్థాగరం + స్వప్తభలగ్ధం. 4 క్లర్భూర వస్తతర్వాయలు 150
రెండవ సంపుటం: విశ్వనాథ నాయడు + బుతుచక్రం + 'భూమీక 6 జాతిరత్నం... 150
మూడవ సంపుటం: జలపాతం + దివ్వెల మువ్వలు నారాయణరెడ్డి గేయాలు 150
శాల్లవ సంపుటం: అక్షరాల గవాక్షాలు అ మధ్యతరగతి మందహాసం + మరో హరివిల్లు 150
అయిదవ సంపుటం; తేనెపాటలు 4 పగలే వెన్నెల సినారె గీతాలు 150
వీడవ సంపుటం: పాటలో ఏముంది నామాటలో ఏముంది - మొదటి భాగం 150
ఎనిమిదవ సంపుటం: పాటలో ఏముంది నామాటలో ఏముంది - రెండవ భాగం 150
తొమ్మిదవ సంపుటం: మంటలూ మానవుడూ + ముఖాముఖి + మనిషీ చిలక
ఈ ఉదయం నా హృదయం 150
పడవ సంపుటం: మార్పు నా తీర్చు + తేజస్సు నా తపస్సు + ఇంటిపేరు చైతన్యం
+ మృత్యువు నుంచి 150
పకకొందవ సంపుటం: రెక్కలు + నడక నా తల్లి. 'కాలం అంచుమీద + కవిత నా చిరునామా 150
పన్నెండవ సంపుటం: ఆరోహణ' 4 దృక్పథం 4 భూగోళమంత మనిషి బొమ్మ + గదిలో సముద్రం
+ వ్యక్తిత్వం + దూరాలను దూసుకొచ్చి 150
పదమూడవ సంపుటం: ' నవ్వని పువ్వు + అజంతా సుందరి + వెన్నెలవాడ + రామప్ప
+ తరతరాల తెలుగు వెలుగు * నారాయణ రెడ్డి నాటికలు
+ అమరవీరుడు భగత్సింగ్ + జాతికి ఊపిరి స్వాతంత్ర్యం 150
పద్నాలుగో సంపుటం: ' గాంధీయం ఈ మీరాబాయి + శిఖరాలూ-లోయలు + ముత్యాల కోకిల
ళ్ + జాతీయకవి సమ్మెళనంల ౮ వీటధ భాష. "కల అనువాదాలు 150
పదిహేనో సంపుటం: మథనం + విశ్వంభర + మట్టీ మనిషీ ఆకాశం 150
పదహారో సంపుటం: ఆధునికాంధ్ర కవిత్వము సంప్రదాయములు, ప్రయోగములు 200
పదిహేడవ సంపుటం: ముచ్చలుగా మూడు వారాలు + సోవియట్ రష్యాలో పది రోజులు
+ పాశ్చాత్య దేశాల్లో 50 రోజులు + గేయ నాటికలు 4 వచన నాటిక 150
పద్దెనిమిదో సంపుటం: న్యాస వాహిని,శ మందార మకరందాలు + మావూరు మాట్లాడింది
+ సమీక్షణం + తెలుగు కవిత - లయాత్మకత 150
"+ విశ్వంభర 40
ప్రతులకు: విశాలాంధ్ర పబ్లిషింగ్ హౌస్
/ అబిడ్స్, హైదరాబాద్ 500 001.
ఇశాలాం[ఠ బుక్ హౌస్లు మరియు (ప్రముఖ పుస్తక ఐకేతలు
నేను పుట్టకముందే
నెత్తిమీద నీలితెర.
కాళ్ళకింద ధూలిపొర.
ఆ తెరకు అద్దిన అద్దాల బిళ్ళల్లో
మిణుగురులు కనురెప్పలు మిటకరించాయి.
చిచ్చు ముద్దల్లోంచి
చిమ్ముకొచ్చిన పచ్చి వెలుగులు
పాలమీగడల్లా పరుచుకున్నాయి.
ఆవిరిలో ఆ నీలితెర
అంటుకున్నపుడు
అద్దిన బిళ్ళలు చిట్లిపడ్డాయి.
ధూళి పొరలో పొడిచిన
విత్తుల పొత్తికడుపుల్లో
చెట్లు నెత్తురు పోసుకున్నాయి.
కాళ్ళు విరిగి నేలమీద పడ్డ మబ్బులు
మళ్ళీ కాళ్ళను మొలిపించుకున్నాయి.
ఈ పొరలో జడమౌనం
ఒళ్ళు విరుచుకున్నప్పుడు
రెక్కలు, డెక్కలు, మోరలు, కోరలు
దిక్కుల డొక్కల్లో తీండ్రించాయి.
నేను పుట్టకముందు-
ఎంతగా మబ్బులెదురు చూశాయో
చూపుల సోపానాలపై సాగివచ్చి
తమను పిండుకునే ఆ తపన ఏడని.
ఎంతగా నక్షత్రాలు నిరీక్షించాయో
గణితసూత్రాలతో తమ గతుల్ని
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 3)
సందర్భం:
చదవండి! చదివించండి!!
డా॥ సి. నారాయణ రెడ్డి గారి సమగ్ర సాహిత్యం 18 సంపుటాల్లో
మొదటి సంపుటం; విశ్వగ్రతి 4 నార్గార్హునస్థాగరం + స్వప్తభలగ్ధం. 4 క్లర్భూర వస్తతర్వాయలు 150
రెండవ సంపుటం: విశ్వనాథ నాయడు + బుతుచక్రం + 'భూమీక 6 జాతిరత్నం... 150
మూడవ సంపుటం: జలపాతం + దివ్వెల మువ్వలు నారాయణరెడ్డి గేయాలు 150
శాల్లవ సంపుటం: అక్షరాల గవాక్షాలు అ మధ్యతరగతి మందహాసం + మరో హరివిల్లు 150
అయిదవ సంపుటం; తేనెపాటలు 4 పగలే వెన్నెల సినారె గీతాలు 150
వీడవ సంపుటం: పాటలో ఏముంది నామాటలో ఏముంది - మొదటి భాగం 150
ఎనిమిదవ సంపుటం: పాటలో ఏముంది నామాటలో ఏముంది - రెండవ భాగం 150
తొమ్మిదవ సంపుటం: మంటలూ మానవుడూ + ముఖాముఖి + మనిషీ చిలక
ఈ ఉదయం నా హృదయం 150
పడవ సంపుటం: మార్పు నా తీర్చు + తేజస్సు నా తపస్సు + ఇంటిపేరు చైతన్యం
+ మృత్యువు నుంచి 150
పకకొందవ సంపుటం: రెక్కలు + నడక నా తల్లి. 'కాలం అంచుమీద + కవిత నా చిరునామా 150
పన్నెండవ సంపుటం: ఆరోహణ' 4 దృక్పథం 4 భూగోళమంత మనిషి బొమ్మ + గదిలో సముద్రం
+ వ్యక్తిత్వం + దూరాలను దూసుకొచ్చి 150
పదమూడవ సంపుటం: ' నవ్వని పువ్వు + అజంతా సుందరి + వెన్నెలవాడ + రామప్ప
+ తరతరాల తెలుగు వెలుగు * నారాయణ రెడ్డి నాటికలు
+ అమరవీరుడు భగత్సింగ్ + జాతికి ఊపిరి స్వాతంత్ర్యం 150
పద్నాలుగో సంపుటం: ' గాంధీయం ఈ మీరాబాయి + శిఖరాలూ-లోయలు + ముత్యాల కోకిల
ళ్ + జాతీయకవి సమ్మెళనంల ౮ వీటధ భాష. "కల అనువాదాలు 150
పదిహేనో సంపుటం: మథనం + విశ్వంభర + మట్టీ మనిషీ ఆకాశం 150
పదహారో సంపుటం: ఆధునికాంధ్ర కవిత్వము సంప్రదాయములు, ప్రయోగములు 200
పదిహేడవ సంపుటం: ముచ్చలుగా మూడు వారాలు + సోవియట్ రష్యాలో పది రోజులు
+ పాశ్చాత్య దేశాల్లో 50 రోజులు + గేయ నాటికలు 4 వచన నాటిక 150
పద్దెనిమిదో సంపుటం: న్యాస వాహిని,శ మందార మకరందాలు + మావూరు మాట్లాడింది
+ సమీక్షణం + తెలుగు కవిత - లయాత్మకత 150
"+ విశ్వంభర 40
ప్రతులకు: విశాలాంధ్ర పబ్లిషింగ్ హౌస్
/ అబిడ్స్, హైదరాబాద్ 500 001.
ఇశాలాం[ఠ బుక్ హౌస్లు మరియు (ప్రముఖ పుస్తక ఐకేతలు
నేను పుట్టకముందే
నెత్తిమీద నీలితెర.
కాళ్ళకింద ధూలిపొర.
ఆ తెరకు అద్దిన అద్దాల బిళ్ళల్లో
మిణుగురులు కనురెప్పలు మిటకరించాయి.
చిచ్చు ముద్దల్లోంచి
చిమ్ముకొచ్చిన పచ్చి వెలుగులు
పాలమీగడల్లా పరుచుకున్నాయి.
ఆవిరిలో ఆ నీలితెర
అంటుకున్నపుడు
అద్దిన బిళ్ళలు చిట్లిపడ్డాయి.
ధూళి పొరలో పొడిచిన
విత్తుల పొత్తికడుపుల్లో
చెట్లు నెత్తురు పోసుకున్నాయి.
కాళ్ళు విరిగి నేలమీద పడ్డ మబ్బులు
మళ్ళీ కాళ్ళను మొలిపించుకున్నాయి.
ఈ పొరలో జడమౌనం
ఒళ్ళు విరుచుకున్నప్పుడు
రెక్కలు, డెక్కలు, మోరలు, కోరలు
దిక్కుల డొక్కల్లో తీండ్రించాయి.
నేను పుట్టకముందు-
ఎంతగా మబ్బులెదురు చూశాయో
చూపుల సోపానాలపై సాగివచ్చి
తమను పిండుకునే ఆ తపన ఏడని.
ఎంతగా నక్షత్రాలు నిరీక్షించాయో
గణితసూత్రాలతో తమ గతుల్ని
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
మణులుగా కూర్చే ఆ మననం ఏదని,
ఉషస్సులెంతగా
ఉద్వేగపడ్డాయో
విచ్చుకున్న తమ కంటికడలిలో
పిచ్చిగా నురగెత్తే విముక్తాత్మలేవని,
వెన్నెలలెంతగా విహ్వలించాయో
తాము విసిరేసిన వలువల ఒడిలో
తలదాచుకునే మిధునాత్మలేవని,
ఎంతటి కలవరమో వెదుళ్ళకు
ప్రత్యంగం నాదంగా పరిణమించాలని,
ఎంతటి ఆరాటమో కొండరాళ్ళకు
అఖిలాణువులు మూర్తులుగా ముఖరించాలని,
ఎంతెంత ఉబలాటమో నెమళ్ళకు
ఏ అడుగులైనా తమ పదలయలను ఏరుకోవాలని,
ఎంతెంత ఉత్కంఠో కలకంఠాలకు
ఏ గొంతులోనైనా తమ స్వరం తీగసాగాలని.
ఉండి ఉండి సరస్సులు
ఉవ్వెత్తుగా లేచి చూసేవేమో
గోరువెచ్చని శరీరాలను
గుండెలతో తాకి చూడాలని,
పొంగి పొంగి సముద్రాలు
నింగి తండ్రిని అర్థించేవేమో
పసిపాపల్లా ఎదలపై పారాడే
పడవలెప్పుడొస్తాయని,
అప్పుడెప్పుడో నేను పుట్టకముందు-
చిలకల ముక్కుల్లో
చిగురు తొడిగిన పలుకులు;
సుడిగాడ్చుల రెక్కల్లో
పడగలెత్తిన రొదలు-
ఒకటేనేమో!
ముసుగుటాకుల్లో దాగిన
చెట్లముఖాలను మాడ్చే మండుటెండా
మాడిన చెట్ల చెక్కిళ్ళను తడిమి
మళ్ళీ మెరుగుపెట్టే పిండి వెన్నెలా -
ఒకటేనేమో!
పొడుపు కొండమీద
శిరసు జెండా ఎత్తి
అడుగేసిన ఉదయం;
పడమటి ఉరికంబం మీద
వెలుతురు తలను వేలాడదీసిన
అస్తమయం-
ఒకటేనేమో!
చీకటి కాగితం మీద
తోకతో అక్షరాలు చెక్కే మిణుగురుపురుగులూ
ఆకాశ శిఖరాల్లో
పాదరసం సెలయేళ్ళను
పాకించిన మెరుపు తీగలూ-
ఓకటేనేమో!
లోతుల్ని లోబరుచుకున్న లోయలూ
ఎత్తుల్ని ఎగరేసుకున్న కొండలూ-
ఒకటేనేమో!
తేనెచుక్కలను కలిపి కుట్టిన ఈగలూ-
విషబిందువులకు గూళ్ళు కట్టిన నాగులూ-
ఒకటేనేమో!
|
Viswambhara - Page 4
|
మణులుగా కూర్చే ఆ మననం ఏదని,
ఉషస్సులెంతగా
ఉద్వేగపడ్డాయో
విచ్చుకున్న తమ కంటికడలిలో
పిచ్చిగా నురగెత్తే విముక్తాత్మలేవని,
వెన్నెలలెంతగా విహ్వలించాయో
తాము విసిరేసిన వలువల ఒడిలో
తలదాచుకునే మిధునాత్మలేవని,
ఎంతటి కలవరమో వెదుళ్ళకు
ప్రత్యంగం నాదంగా పరిణమించాలని,
ఎంతటి ఆరాటమో కొండరాళ్ళకు
అఖిలాణువులు మూర్తులుగా ముఖరించాలని,
ఎంతెంత ఉబలాటమో నెమళ్ళకు
ఏ అడుగులైనా తమ పదలయలను ఏరుకోవాలని,
ఎంతెంత ఉత్కంఠో కలకంఠాలకు
ఏ గొంతులోనైనా తమ స్వరం తీగసాగాలని.
ఉండి ఉండి సరస్సులు
ఉవ్వెత్తుగా లేచి చూసేవేమో
గోరువెచ్చని శరీరాలను
గుండెలతో తాకి చూడాలని,
పొంగి పొంగి సముద్రాలు
నింగి తండ్రిని అర్థించేవేమో
పసిపాపల్లా ఎదలపై పారాడే
పడవలెప్పుడొస్తాయని,
అప్పుడెప్పుడో నేను పుట్టకముందు-
చిలకల ముక్కుల్లో
చిగురు తొడిగిన పలుకులు;
సుడిగాడ్చుల రెక్కల్లో
పడగలెత్తిన రొదలు-
ఒకటేనేమో!
ముసుగుటాకుల్లో దాగిన
చెట్లముఖాలను మాడ్చే మండుటెండా
మాడిన చెట్ల చెక్కిళ్ళను తడిమి
మళ్ళీ మెరుగుపెట్టే పిండి వెన్నెలా -
ఒకటేనేమో!
పొడుపు కొండమీద
శిరసు జెండా ఎత్తి
అడుగేసిన ఉదయం;
పడమటి ఉరికంబం మీద
వెలుతురు తలను వేలాడదీసిన
అస్తమయం-
ఒకటేనేమో!
చీకటి కాగితం మీద
తోకతో అక్షరాలు చెక్కే మిణుగురుపురుగులూ
ఆకాశ శిఖరాల్లో
పాదరసం సెలయేళ్ళను
పాకించిన మెరుపు తీగలూ-
ఓకటేనేమో!
లోతుల్ని లోబరుచుకున్న లోయలూ
ఎత్తుల్ని ఎగరేసుకున్న కొండలూ-
ఒకటేనేమో!
తేనెచుక్కలను కలిపి కుట్టిన ఈగలూ-
విషబిందువులకు గూళ్ళు కట్టిన నాగులూ-
ఒకటేనేమో!
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 4)
సందర్భం:
మణులుగా కూర్చే ఆ మననం ఏదని,
ఉషస్సులెంతగా
ఉద్వేగపడ్డాయో
విచ్చుకున్న తమ కంటికడలిలో
పిచ్చిగా నురగెత్తే విముక్తాత్మలేవని,
వెన్నెలలెంతగా విహ్వలించాయో
తాము విసిరేసిన వలువల ఒడిలో
తలదాచుకునే మిధునాత్మలేవని,
ఎంతటి కలవరమో వెదుళ్ళకు
ప్రత్యంగం నాదంగా పరిణమించాలని,
ఎంతటి ఆరాటమో కొండరాళ్ళకు
అఖిలాణువులు మూర్తులుగా ముఖరించాలని,
ఎంతెంత ఉబలాటమో నెమళ్ళకు
ఏ అడుగులైనా తమ పదలయలను ఏరుకోవాలని,
ఎంతెంత ఉత్కంఠో కలకంఠాలకు
ఏ గొంతులోనైనా తమ స్వరం తీగసాగాలని.
ఉండి ఉండి సరస్సులు
ఉవ్వెత్తుగా లేచి చూసేవేమో
గోరువెచ్చని శరీరాలను
గుండెలతో తాకి చూడాలని,
పొంగి పొంగి సముద్రాలు
నింగి తండ్రిని అర్థించేవేమో
పసిపాపల్లా ఎదలపై పారాడే
పడవలెప్పుడొస్తాయని,
అప్పుడెప్పుడో నేను పుట్టకముందు-
చిలకల ముక్కుల్లో
చిగురు తొడిగిన పలుకులు;
సుడిగాడ్చుల రెక్కల్లో
పడగలెత్తిన రొదలు-
ఒకటేనేమో!
ముసుగుటాకుల్లో దాగిన
చెట్లముఖాలను మాడ్చే మండుటెండా
మాడిన చెట్ల చెక్కిళ్ళను తడిమి
మళ్ళీ మెరుగుపెట్టే పిండి వెన్నెలా -
ఒకటేనేమో!
పొడుపు కొండమీద
శిరసు జెండా ఎత్తి
అడుగేసిన ఉదయం;
పడమటి ఉరికంబం మీద
వెలుతురు తలను వేలాడదీసిన
అస్తమయం-
ఒకటేనేమో!
చీకటి కాగితం మీద
తోకతో అక్షరాలు చెక్కే మిణుగురుపురుగులూ
ఆకాశ శిఖరాల్లో
పాదరసం సెలయేళ్ళను
పాకించిన మెరుపు తీగలూ-
ఓకటేనేమో!
లోతుల్ని లోబరుచుకున్న లోయలూ
ఎత్తుల్ని ఎగరేసుకున్న కొండలూ-
ఒకటేనేమో!
తేనెచుక్కలను కలిపి కుట్టిన ఈగలూ-
విషబిందువులకు గూళ్ళు కట్టిన నాగులూ-
ఒకటేనేమో!
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
ఇంతకూ నేనెవణ్ని?
ఏ మింటి ఇంటివాణ్చి?
ఏ కాలం చంటివాణ్ని?
వెర్రెత్తిన ఏ శక్తి
విసిరేసిన కందుకాన్ని?
ఎందుకిలా దొర్లుతున్నాను?
ఈ పొరలను ఒంటికి చుట్టుకుని
ఎందుకిలా నిలువెత్తుగా పొర్లుతున్నాను?
ఎవరదీ వెన్నంటి వస్తున్నది?
నేనే తానైనట్టు
నీడలా పలకరిస్తున్చది.
ఆ రూపం
కరిమబ్బులా తరుముకొస్తున్నది
ఆకాశం కౌగిట్లో అదుముకోనా?
ఆ మూర్తి
వర్షానదిలా ఒరుస్తున్నది
దరుల చేతులతో పొదుగుకోనా?
ఆ చూపు
చీకట్లను కోసుకొస్తున్నది
పట్టుకోనా గుండెగుప్పిట్లో?
ఆ నవ్వు
పున్నమలను మోసుకొస్తున్నది
దింపుకోనా దేహదేహళిలో?
ఆ స్పర్శ వర్షించిన అనుభూతి
అగాధ సుప్తసాగరాల తరంగోద్ధతి.
ఆ పిలుపు అనువదించిన ఆర్టగీతి
హృదయద్వయ సమలయల ఆవిష్కృతి.
అపుడు తెలిసింది అవనికి
అంబరాన్ని తాను కప్పుకున్నానని,
అప్పుడు తెలిసింది నిర్ధరికి
అంబుధిని తాను కట్టుకున్నానని.
గాలి తనను తాను ఆటథ్రూణించుకుంది
పూల ఊపిరులే తన ఒళ్ళంతా.
తరువు తనను తాను తడిమి చూసుకుంది
తరుణ లతికల నొక్కులే తనువంతా.
అలా కలుసుకున్న ఆదిమిధునం
అంతరంగంలో ఒక స్మృతి విహంగం.
ఆ స్మృతి తన రెక్కల అంచులతో
గీసిందొక స్వప్న వర్ణచిత్రం.
ఆకృతీ ప్రకృతీ వేరైనా
ఆ చిత్రంలో ఉన్నది మేమే.
అప్పుడు మాకు లేదీ అనుభవముద్ర
అదొక జాగ్రన్నిద్ర.
అప్పుడేదీ ఈ రసాందోళన?
అదొక జడచేతన.
అప్పటి చూపు
శిలలపై వీచే గాడ్డు.
అప్పటి స్పర్శ
నడక ఉంది
అది అడుగులకే తెలియనిది-
పలుకు ఉంది
అది పెదవులకే తెలియనిది
దృశ్యం ఉంది
|
Viswambhara - Page 5
|
ఇంతకూ నేనెవణ్ని?
ఏ మింటి ఇంటివాణ్చి?
ఏ కాలం చంటివాణ్ని?
వెర్రెత్తిన ఏ శక్తి
విసిరేసిన కందుకాన్ని?
ఎందుకిలా దొర్లుతున్నాను?
ఈ పొరలను ఒంటికి చుట్టుకుని
ఎందుకిలా నిలువెత్తుగా పొర్లుతున్నాను?
ఎవరదీ వెన్నంటి వస్తున్నది?
నేనే తానైనట్టు
నీడలా పలకరిస్తున్చది.
ఆ రూపం
కరిమబ్బులా తరుముకొస్తున్నది
ఆకాశం కౌగిట్లో అదుముకోనా?
ఆ మూర్తి
వర్షానదిలా ఒరుస్తున్నది
దరుల చేతులతో పొదుగుకోనా?
ఆ చూపు
చీకట్లను కోసుకొస్తున్నది
పట్టుకోనా గుండెగుప్పిట్లో?
ఆ నవ్వు
పున్నమలను మోసుకొస్తున్నది
దింపుకోనా దేహదేహళిలో?
ఆ స్పర్శ వర్షించిన అనుభూతి
అగాధ సుప్తసాగరాల తరంగోద్ధతి.
ఆ పిలుపు అనువదించిన ఆర్టగీతి
హృదయద్వయ సమలయల ఆవిష్కృతి.
అపుడు తెలిసింది అవనికి
అంబరాన్ని తాను కప్పుకున్నానని,
అప్పుడు తెలిసింది నిర్ధరికి
అంబుధిని తాను కట్టుకున్నానని.
గాలి తనను తాను ఆటథ్రూణించుకుంది
పూల ఊపిరులే తన ఒళ్ళంతా.
తరువు తనను తాను తడిమి చూసుకుంది
తరుణ లతికల నొక్కులే తనువంతా.
అలా కలుసుకున్న ఆదిమిధునం
అంతరంగంలో ఒక స్మృతి విహంగం.
ఆ స్మృతి తన రెక్కల అంచులతో
గీసిందొక స్వప్న వర్ణచిత్రం.
ఆకృతీ ప్రకృతీ వేరైనా
ఆ చిత్రంలో ఉన్నది మేమే.
అప్పుడు మాకు లేదీ అనుభవముద్ర
అదొక జాగ్రన్నిద్ర.
అప్పుడేదీ ఈ రసాందోళన?
అదొక జడచేతన.
అప్పటి చూపు
శిలలపై వీచే గాడ్డు.
అప్పటి స్పర్శ
నడక ఉంది
అది అడుగులకే తెలియనిది-
పలుకు ఉంది
అది పెదవులకే తెలియనిది
దృశ్యం ఉంది
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 5)
సందర్భం:
ఇంతకూ నేనెవణ్ని?
ఏ మింటి ఇంటివాణ్చి?
ఏ కాలం చంటివాణ్ని?
వెర్రెత్తిన ఏ శక్తి
విసిరేసిన కందుకాన్ని?
ఎందుకిలా దొర్లుతున్నాను?
ఈ పొరలను ఒంటికి చుట్టుకుని
ఎందుకిలా నిలువెత్తుగా పొర్లుతున్నాను?
ఎవరదీ వెన్నంటి వస్తున్నది?
నేనే తానైనట్టు
నీడలా పలకరిస్తున్చది.
ఆ రూపం
కరిమబ్బులా తరుముకొస్తున్నది
ఆకాశం కౌగిట్లో అదుముకోనా?
ఆ మూర్తి
వర్షానదిలా ఒరుస్తున్నది
దరుల చేతులతో పొదుగుకోనా?
ఆ చూపు
చీకట్లను కోసుకొస్తున్నది
పట్టుకోనా గుండెగుప్పిట్లో?
ఆ నవ్వు
పున్నమలను మోసుకొస్తున్నది
దింపుకోనా దేహదేహళిలో?
ఆ స్పర్శ వర్షించిన అనుభూతి
అగాధ సుప్తసాగరాల తరంగోద్ధతి.
ఆ పిలుపు అనువదించిన ఆర్టగీతి
హృదయద్వయ సమలయల ఆవిష్కృతి.
అపుడు తెలిసింది అవనికి
అంబరాన్ని తాను కప్పుకున్నానని,
అప్పుడు తెలిసింది నిర్ధరికి
అంబుధిని తాను కట్టుకున్నానని.
గాలి తనను తాను ఆటథ్రూణించుకుంది
పూల ఊపిరులే తన ఒళ్ళంతా.
తరువు తనను తాను తడిమి చూసుకుంది
తరుణ లతికల నొక్కులే తనువంతా.
అలా కలుసుకున్న ఆదిమిధునం
అంతరంగంలో ఒక స్మృతి విహంగం.
ఆ స్మృతి తన రెక్కల అంచులతో
గీసిందొక స్వప్న వర్ణచిత్రం.
ఆకృతీ ప్రకృతీ వేరైనా
ఆ చిత్రంలో ఉన్నది మేమే.
అప్పుడు మాకు లేదీ అనుభవముద్ర
అదొక జాగ్రన్నిద్ర.
అప్పుడేదీ ఈ రసాందోళన?
అదొక జడచేతన.
అప్పటి చూపు
శిలలపై వీచే గాడ్డు.
అప్పటి స్పర్శ
నడక ఉంది
అది అడుగులకే తెలియనిది-
పలుకు ఉంది
అది పెదవులకే తెలియనిది
దృశ్యం ఉంది
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
అదీ 'దివోర్యాత్రాలు లేనిది
కాలం ఉంది”
అది కదలక'పారే నది,
అప్పుడూ ఉన్నాము 'ఇద్దీరం
మింటి తోటలో. పూసిన' బొమ్మల్లా,
తిరిగేవాళ్ళం గాలి తరగల్లా
తెరలెత్తిన పరాగాల నురగల్లా,
అటు కొన్ని చెట్లు
మధురిమలను ఫలాలుగా మలచి ఆహ్వానిస్తూ...
ఇటు ఒకే ఒక చెట్టు
ఎప్పుడూ తన పండును తాకరాదని అసుశాసిస్తూ,
ఆ ఫలాల సాధురుచులతో
అరిగిన మా నాల్కల చిల్కలకు
వద్దని గిరిగీసిన పండుమీద
వాలాలని లేకపోలేదు,
శాసనం ఉరిమితే
చల్లారదు కాంక్ష
అది మరింత రగులుతుంది.
అవరోధం ముదిరితే ఆగిపోదు వెల్లువ
అది మరింత సపెల్లుబుకుతుంది,
సహచరి గుండెలో ఒక కోరిక
సర్పంలా తిరిగింది మెలిక,
ఏదో ఒక ప్రలోభం
ఈలవేసింది పూత్కారంలా,
ఏదో ఒక ఊహానుభవం
ఎద తట్టింది భవితవ్యంలా,
ఎంత రుచి ఆ నిషిద్ధ ఫలానికి
ఎంత వడి ఈ విముక్త హృదయానికి,
6
ఆకులన్నీ చిలకలై
శాఖలన్నీ శారికలై
విరిసిన కలకల ధ్వనుల కొసమెరుపుల్లో
వివేకం నిచ్చుకుంది వేకువగా
వేయిరేకులుగా, త
ఆ వేకువ చెప్పింది మా అంతస్సులకు
అంతకు ముందెరుగని విజ్ఞతను,
ఆ వెలుగు చూపింది మా కళ్ళకు
అంగాంగంలో జాలువారే నగ్నతను,
కనిపించింది ప్రతివృక్షం
కప్పుకున్న పచ్చనిరెమ్మలతో,
పలకరించింది ప్రతిపక్షీ
మలుచుకున్న జిలుగు రెక్కలతో,
కదలాడింది ఆకాశం
కట్టుకున్న మబ్బులతో,
ఇద్దరం ఎప్పటి వాళ్ళమే,
ఎదురెదురుగా ఉంటూ
దోసిళ్ళకొద్ది చూపులు వెదజల్లుకున్న వాళ్ళమే.
తనువులు కంటబడగానే
తబ్బిబ్బుపడి
తునిగిపోయే చూపులతో
తుళ్ళిపడి కప్పుకున్నాము పొదలను
తొలిసారి తవ్వుకున్నాము ఎదలను,
'ఏయ్! ఎక్కడున్నావు నువ్వు?”
'ఈ పొదతో గతాన్ని కప్పుకున్నాను. '
ప్ ప్రలోభం మాయ చేసింది నిన్ను?
ఇప్పుడిప్పుడే తెరుచుకుంది వెలుతురు కన్ను"
7
|
Viswambhara - Page 6
|
అదీ 'దివోర్యాత్రాలు లేనిది
కాలం ఉంది”
అది కదలక'పారే నది,
అప్పుడూ ఉన్నాము 'ఇద్దీరం
మింటి తోటలో. పూసిన' బొమ్మల్లా,
తిరిగేవాళ్ళం గాలి తరగల్లా
తెరలెత్తిన పరాగాల నురగల్లా,
అటు కొన్ని చెట్లు
మధురిమలను ఫలాలుగా మలచి ఆహ్వానిస్తూ...
ఇటు ఒకే ఒక చెట్టు
ఎప్పుడూ తన పండును తాకరాదని అసుశాసిస్తూ,
ఆ ఫలాల సాధురుచులతో
అరిగిన మా నాల్కల చిల్కలకు
వద్దని గిరిగీసిన పండుమీద
వాలాలని లేకపోలేదు,
శాసనం ఉరిమితే
చల్లారదు కాంక్ష
అది మరింత రగులుతుంది.
అవరోధం ముదిరితే ఆగిపోదు వెల్లువ
అది మరింత సపెల్లుబుకుతుంది,
సహచరి గుండెలో ఒక కోరిక
సర్పంలా తిరిగింది మెలిక,
ఏదో ఒక ప్రలోభం
ఈలవేసింది పూత్కారంలా,
ఏదో ఒక ఊహానుభవం
ఎద తట్టింది భవితవ్యంలా,
ఎంత రుచి ఆ నిషిద్ధ ఫలానికి
ఎంత వడి ఈ విముక్త హృదయానికి,
6
ఆకులన్నీ చిలకలై
శాఖలన్నీ శారికలై
విరిసిన కలకల ధ్వనుల కొసమెరుపుల్లో
వివేకం నిచ్చుకుంది వేకువగా
వేయిరేకులుగా, త
ఆ వేకువ చెప్పింది మా అంతస్సులకు
అంతకు ముందెరుగని విజ్ఞతను,
ఆ వెలుగు చూపింది మా కళ్ళకు
అంగాంగంలో జాలువారే నగ్నతను,
కనిపించింది ప్రతివృక్షం
కప్పుకున్న పచ్చనిరెమ్మలతో,
పలకరించింది ప్రతిపక్షీ
మలుచుకున్న జిలుగు రెక్కలతో,
కదలాడింది ఆకాశం
కట్టుకున్న మబ్బులతో,
ఇద్దరం ఎప్పటి వాళ్ళమే,
ఎదురెదురుగా ఉంటూ
దోసిళ్ళకొద్ది చూపులు వెదజల్లుకున్న వాళ్ళమే.
తనువులు కంటబడగానే
తబ్బిబ్బుపడి
తునిగిపోయే చూపులతో
తుళ్ళిపడి కప్పుకున్నాము పొదలను
తొలిసారి తవ్వుకున్నాము ఎదలను,
'ఏయ్! ఎక్కడున్నావు నువ్వు?”
'ఈ పొదతో గతాన్ని కప్పుకున్నాను. '
ప్ ప్రలోభం మాయ చేసింది నిన్ను?
ఇప్పుడిప్పుడే తెరుచుకుంది వెలుతురు కన్ను"
7
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 6)
సందర్భం:
అదీ 'దివోర్యాత్రాలు లేనిది
కాలం ఉంది”
అది కదలక'పారే నది,
అప్పుడూ ఉన్నాము 'ఇద్దీరం
మింటి తోటలో. పూసిన' బొమ్మల్లా,
తిరిగేవాళ్ళం గాలి తరగల్లా
తెరలెత్తిన పరాగాల నురగల్లా,
అటు కొన్ని చెట్లు
మధురిమలను ఫలాలుగా మలచి ఆహ్వానిస్తూ...
ఇటు ఒకే ఒక చెట్టు
ఎప్పుడూ తన పండును తాకరాదని అసుశాసిస్తూ,
ఆ ఫలాల సాధురుచులతో
అరిగిన మా నాల్కల చిల్కలకు
వద్దని గిరిగీసిన పండుమీద
వాలాలని లేకపోలేదు,
శాసనం ఉరిమితే
చల్లారదు కాంక్ష
అది మరింత రగులుతుంది.
అవరోధం ముదిరితే ఆగిపోదు వెల్లువ
అది మరింత సపెల్లుబుకుతుంది,
సహచరి గుండెలో ఒక కోరిక
సర్పంలా తిరిగింది మెలిక,
ఏదో ఒక ప్రలోభం
ఈలవేసింది పూత్కారంలా,
ఏదో ఒక ఊహానుభవం
ఎద తట్టింది భవితవ్యంలా,
ఎంత రుచి ఆ నిషిద్ధ ఫలానికి
ఎంత వడి ఈ విముక్త హృదయానికి,
6
ఆకులన్నీ చిలకలై
శాఖలన్నీ శారికలై
విరిసిన కలకల ధ్వనుల కొసమెరుపుల్లో
వివేకం నిచ్చుకుంది వేకువగా
వేయిరేకులుగా, త
ఆ వేకువ చెప్పింది మా అంతస్సులకు
అంతకు ముందెరుగని విజ్ఞతను,
ఆ వెలుగు చూపింది మా కళ్ళకు
అంగాంగంలో జాలువారే నగ్నతను,
కనిపించింది ప్రతివృక్షం
కప్పుకున్న పచ్చనిరెమ్మలతో,
పలకరించింది ప్రతిపక్షీ
మలుచుకున్న జిలుగు రెక్కలతో,
కదలాడింది ఆకాశం
కట్టుకున్న మబ్బులతో,
ఇద్దరం ఎప్పటి వాళ్ళమే,
ఎదురెదురుగా ఉంటూ
దోసిళ్ళకొద్ది చూపులు వెదజల్లుకున్న వాళ్ళమే.
తనువులు కంటబడగానే
తబ్బిబ్బుపడి
తునిగిపోయే చూపులతో
తుళ్ళిపడి కప్పుకున్నాము పొదలను
తొలిసారి తవ్వుకున్నాము ఎదలను,
'ఏయ్! ఎక్కడున్నావు నువ్వు?”
'ఈ పొదతో గతాన్ని కప్పుకున్నాను. '
ప్ ప్రలోభం మాయ చేసింది నిన్ను?
ఇప్పుడిప్పుడే తెరుచుకుంది వెలుతురు కన్ను"
7
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
"ఈ గొంతు నిది
మరి ఏదీ నీ సహచరిది?"
“పలికే ఈ గొంతులో
(ప్రతిశబ్దం ఇద్దరిది.”
“తెలుసా!
శాసన ధిక్కారానికి ఫలితం?”
“తెలుసు-
మట్టిలా మొలకెత్తే మరో జీవితం.”
“ఆ జీవితానికి
అనుక్షణం మృత్యుభయం!?”
“ఆ మృత్యువు కోరలతో
ఆడుకోవడం మాకు ప్రియం.”
“అయితే వెళ్ళిపో మట్టిమనిషీ!
ఆ మట్టిలోకి.”
“అలాగే;
వెళ్ళి పొంగిస్తాను ఆ మట్టిని నింగిపైకి.”
“అందాకా వచ్చిందా నీ అహంకృతి?”
“అక్కడే మొదలవుతుంది
మానవసంస్కృతి.”
మట్టిలో పడ్డాను
మౌనంలా నిలబడ్డాను
ఎదురుగా ఉదయసూర్యుడు.
ఎక్కడివాడో? '
నాలాగే ఎదిగి వస్తున్చాడు.
వేయిచేతులతో ఈదుతున్నాడు
వినువీధుల పాదోథులను.
బురద నవ్వింది కమలాలుగా
పువ్వు నవ్వింది (్రమరాలుగా
పుడమి కదిలింది చరణాలుగా
జడిమ కదిలింది హరిణాలుగా.
నీటికి రెక్కలు మొలిచి నింగినందుకుంది.
నింగికి అడుగులు కదిలి నేలనందుకుంది.
నేనూ నడుస్తున్నాను
మడమ తిప్పని మార్తాండునిలా
విహంగాల కూజితాలను విసిరేసుకుంటూ
ప్రవాహాల్లా తుషారాలను ఎగరేసుకుంటూ.
నడుస్తున్నాయి నన్నంటి
తరుశిఖలు తలలూపుకుంటూ
వనవల్లికలు హల్లీసక మాడుకుంటూ
చిరుతపచ్చికలు చిటికలేసుకుంటూ.
పయనిస్తున్నాయి నా వెంట
పవన తరంగిణులెన్నో
గుహల గుండెలను పలికించుకుంటూ
కుసుమ బృందాలను నడిపించుకుంటూ.
“మిత్రమా!
నీ రాకతో ధాత్రి నవచైతన్యగాత్రి.
ఆప్తుడా!
నీరేఖతో ప్రకృతి రూపెత్తిన ద్యుతి.
ఆగవయ్యా! ఒక్కక్షణం
అవనీతలం నీకు పట్టిన అద్దం.
ఎలా కందిపోయావో చూసుకో
ఎంత అలసిపోయావో ఉండిపో.
ఏమిటిది
|
Viswambhara - Page 7
|
"ఈ గొంతు నిది
మరి ఏదీ నీ సహచరిది?"
“పలికే ఈ గొంతులో
(ప్రతిశబ్దం ఇద్దరిది.”
“తెలుసా!
శాసన ధిక్కారానికి ఫలితం?”
“తెలుసు-
మట్టిలా మొలకెత్తే మరో జీవితం.”
“ఆ జీవితానికి
అనుక్షణం మృత్యుభయం!?”
“ఆ మృత్యువు కోరలతో
ఆడుకోవడం మాకు ప్రియం.”
“అయితే వెళ్ళిపో మట్టిమనిషీ!
ఆ మట్టిలోకి.”
“అలాగే;
వెళ్ళి పొంగిస్తాను ఆ మట్టిని నింగిపైకి.”
“అందాకా వచ్చిందా నీ అహంకృతి?”
“అక్కడే మొదలవుతుంది
మానవసంస్కృతి.”
మట్టిలో పడ్డాను
మౌనంలా నిలబడ్డాను
ఎదురుగా ఉదయసూర్యుడు.
ఎక్కడివాడో? '
నాలాగే ఎదిగి వస్తున్చాడు.
వేయిచేతులతో ఈదుతున్నాడు
వినువీధుల పాదోథులను.
బురద నవ్వింది కమలాలుగా
పువ్వు నవ్వింది (్రమరాలుగా
పుడమి కదిలింది చరణాలుగా
జడిమ కదిలింది హరిణాలుగా.
నీటికి రెక్కలు మొలిచి నింగినందుకుంది.
నింగికి అడుగులు కదిలి నేలనందుకుంది.
నేనూ నడుస్తున్నాను
మడమ తిప్పని మార్తాండునిలా
విహంగాల కూజితాలను విసిరేసుకుంటూ
ప్రవాహాల్లా తుషారాలను ఎగరేసుకుంటూ.
నడుస్తున్నాయి నన్నంటి
తరుశిఖలు తలలూపుకుంటూ
వనవల్లికలు హల్లీసక మాడుకుంటూ
చిరుతపచ్చికలు చిటికలేసుకుంటూ.
పయనిస్తున్నాయి నా వెంట
పవన తరంగిణులెన్నో
గుహల గుండెలను పలికించుకుంటూ
కుసుమ బృందాలను నడిపించుకుంటూ.
“మిత్రమా!
నీ రాకతో ధాత్రి నవచైతన్యగాత్రి.
ఆప్తుడా!
నీరేఖతో ప్రకృతి రూపెత్తిన ద్యుతి.
ఆగవయ్యా! ఒక్కక్షణం
అవనీతలం నీకు పట్టిన అద్దం.
ఎలా కందిపోయావో చూసుకో
ఎంత అలసిపోయావో ఉండిపో.
ఏమిటిది
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 7)
సందర్భం:
"ఈ గొంతు నిది
మరి ఏదీ నీ సహచరిది?"
“పలికే ఈ గొంతులో
(ప్రతిశబ్దం ఇద్దరిది.”
“తెలుసా!
శాసన ధిక్కారానికి ఫలితం?”
“తెలుసు-
మట్టిలా మొలకెత్తే మరో జీవితం.”
“ఆ జీవితానికి
అనుక్షణం మృత్యుభయం!?”
“ఆ మృత్యువు కోరలతో
ఆడుకోవడం మాకు ప్రియం.”
“అయితే వెళ్ళిపో మట్టిమనిషీ!
ఆ మట్టిలోకి.”
“అలాగే;
వెళ్ళి పొంగిస్తాను ఆ మట్టిని నింగిపైకి.”
“అందాకా వచ్చిందా నీ అహంకృతి?”
“అక్కడే మొదలవుతుంది
మానవసంస్కృతి.”
మట్టిలో పడ్డాను
మౌనంలా నిలబడ్డాను
ఎదురుగా ఉదయసూర్యుడు.
ఎక్కడివాడో? '
నాలాగే ఎదిగి వస్తున్చాడు.
వేయిచేతులతో ఈదుతున్నాడు
వినువీధుల పాదోథులను.
బురద నవ్వింది కమలాలుగా
పువ్వు నవ్వింది (్రమరాలుగా
పుడమి కదిలింది చరణాలుగా
జడిమ కదిలింది హరిణాలుగా.
నీటికి రెక్కలు మొలిచి నింగినందుకుంది.
నింగికి అడుగులు కదిలి నేలనందుకుంది.
నేనూ నడుస్తున్నాను
మడమ తిప్పని మార్తాండునిలా
విహంగాల కూజితాలను విసిరేసుకుంటూ
ప్రవాహాల్లా తుషారాలను ఎగరేసుకుంటూ.
నడుస్తున్నాయి నన్నంటి
తరుశిఖలు తలలూపుకుంటూ
వనవల్లికలు హల్లీసక మాడుకుంటూ
చిరుతపచ్చికలు చిటికలేసుకుంటూ.
పయనిస్తున్నాయి నా వెంట
పవన తరంగిణులెన్నో
గుహల గుండెలను పలికించుకుంటూ
కుసుమ బృందాలను నడిపించుకుంటూ.
“మిత్రమా!
నీ రాకతో ధాత్రి నవచైతన్యగాత్రి.
ఆప్తుడా!
నీరేఖతో ప్రకృతి రూపెత్తిన ద్యుతి.
ఆగవయ్యా! ఒక్కక్షణం
అవనీతలం నీకు పట్టిన అద్దం.
ఎలా కందిపోయావో చూసుకో
ఎంత అలసిపోయావో ఉండిపో.
ఏమిటిది
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
అలా దిగబడుతున్చావు
అగుపించని అడుసులో.
ఎందుకని
కరుకు నలుపు చొరబడుతున్నది
మెరిసే నీ యెరుపులో.
ఏ నైల్యం కమ్మేసిందో నా కళ్ళను
ఏ చీకటి మింగేసిందో ఈ వెలుగును.
ఏడీ?
నా మిత్రుడేడీ?
వ్యోమానికీ భూమికీ ఉన్న
సీమలను చెరిపేసిన
ఆ విశ్వమిత్రుడేడీ?
ఏవీ నాతో కదిలొచ్చిన
పక్షులూ ప్రసూనాలూ?
అంధకారం పంజాదెబ్బకు జడిసి
ఆకాశానికి అతుక్కున్నాయా
బిక్కు బిక్కుమంటున్న చుక్కలుగా.
ఎక్కడున్నాడు
నాతో నడిచిన జగన్నేత్రుడు?
చుట్టుముట్టిన చీకట్ల దాడికి
తట్టుకోలేక పారిపోయి
తలదాచుకున్నాడా శూన్యంలో
వేడిచచ్చిన వెన్చెలదిబ్బగా.
ఇక నేనూ ఇంతేనా?
కుంటుతున్న ఒంటరితనంతో
కుప్పగూలుతున్న ఆశల నీడ్చుకుంటూ
రొంపిలాంటి చీకట్లోపడి
రాప్పుతూ పోవడమేనా?
10
| ఈ మూల్గులే రొదలై
ఆ రొడలే ఆర్రఘోపలై
చిమ్ముకుపోవా నిశిని
చీల్చుకుపోవా రోదసిని?”
నాఘోష విన్నదా అంబరం
జనన్నదా దిక్కుహ రాంతరం.
పొడుచుకొచ్చింది అదే భానుబింబం
పొంగుతున్న ఆశాపూర్ణకుంభం.
తొణికిన ఆ పూర్ణకుంభం చినుకులే
తొలకరిస్తున్నాయి చిగుళ్ళుగా
కురిసిన ఆ తరుణకిరణకణికలే
విరిసిపోతున్నాయి కళికలుగా.
ప్రతి తరువూ ఎదుగుతున్నది
పచ్చని శ్వాసలతో.
[ప్రతి పువ్వూ పలుకుతున్నది
పరిమళ భాషలతో.
సాగుతున్నది నా సహచరి
తీగలు వెల్యూ మెలికలు తిరిగిపోగా.
నవ్వుతున్నది ఆ రసర్వురి
పువ్వులు పదునెక్కి దూసుకురాగా.
నన్ను చేరింది సుతిమెత్తగా
నరాల్లో మెరుపులు సాముగరిడీలు చేయగా.
నన్ను తాకింది చిరుకొత్తగా
నా స్వరం తీయని గర్వంతో పడగెత్తగా
ఏమి అనుభూతి ఇది స స
ఎదలోతులు ఎెగిసేగిసిపో
సిస్ పోయినట్లు
11
|
Viswambhara - Page 8
|
అలా దిగబడుతున్చావు
అగుపించని అడుసులో.
ఎందుకని
కరుకు నలుపు చొరబడుతున్నది
మెరిసే నీ యెరుపులో.
ఏ నైల్యం కమ్మేసిందో నా కళ్ళను
ఏ చీకటి మింగేసిందో ఈ వెలుగును.
ఏడీ?
నా మిత్రుడేడీ?
వ్యోమానికీ భూమికీ ఉన్న
సీమలను చెరిపేసిన
ఆ విశ్వమిత్రుడేడీ?
ఏవీ నాతో కదిలొచ్చిన
పక్షులూ ప్రసూనాలూ?
అంధకారం పంజాదెబ్బకు జడిసి
ఆకాశానికి అతుక్కున్నాయా
బిక్కు బిక్కుమంటున్న చుక్కలుగా.
ఎక్కడున్నాడు
నాతో నడిచిన జగన్నేత్రుడు?
చుట్టుముట్టిన చీకట్ల దాడికి
తట్టుకోలేక పారిపోయి
తలదాచుకున్నాడా శూన్యంలో
వేడిచచ్చిన వెన్చెలదిబ్బగా.
ఇక నేనూ ఇంతేనా?
కుంటుతున్న ఒంటరితనంతో
కుప్పగూలుతున్న ఆశల నీడ్చుకుంటూ
రొంపిలాంటి చీకట్లోపడి
రాప్పుతూ పోవడమేనా?
10
| ఈ మూల్గులే రొదలై
ఆ రొడలే ఆర్రఘోపలై
చిమ్ముకుపోవా నిశిని
చీల్చుకుపోవా రోదసిని?”
నాఘోష విన్నదా అంబరం
జనన్నదా దిక్కుహ రాంతరం.
పొడుచుకొచ్చింది అదే భానుబింబం
పొంగుతున్న ఆశాపూర్ణకుంభం.
తొణికిన ఆ పూర్ణకుంభం చినుకులే
తొలకరిస్తున్నాయి చిగుళ్ళుగా
కురిసిన ఆ తరుణకిరణకణికలే
విరిసిపోతున్నాయి కళికలుగా.
ప్రతి తరువూ ఎదుగుతున్నది
పచ్చని శ్వాసలతో.
[ప్రతి పువ్వూ పలుకుతున్నది
పరిమళ భాషలతో.
సాగుతున్నది నా సహచరి
తీగలు వెల్యూ మెలికలు తిరిగిపోగా.
నవ్వుతున్నది ఆ రసర్వురి
పువ్వులు పదునెక్కి దూసుకురాగా.
నన్ను చేరింది సుతిమెత్తగా
నరాల్లో మెరుపులు సాముగరిడీలు చేయగా.
నన్ను తాకింది చిరుకొత్తగా
నా స్వరం తీయని గర్వంతో పడగెత్తగా
ఏమి అనుభూతి ఇది స స
ఎదలోతులు ఎెగిసేగిసిపో
సిస్ పోయినట్లు
11
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 8)
సందర్భం:
అలా దిగబడుతున్చావు
అగుపించని అడుసులో.
ఎందుకని
కరుకు నలుపు చొరబడుతున్నది
మెరిసే నీ యెరుపులో.
ఏ నైల్యం కమ్మేసిందో నా కళ్ళను
ఏ చీకటి మింగేసిందో ఈ వెలుగును.
ఏడీ?
నా మిత్రుడేడీ?
వ్యోమానికీ భూమికీ ఉన్న
సీమలను చెరిపేసిన
ఆ విశ్వమిత్రుడేడీ?
ఏవీ నాతో కదిలొచ్చిన
పక్షులూ ప్రసూనాలూ?
అంధకారం పంజాదెబ్బకు జడిసి
ఆకాశానికి అతుక్కున్నాయా
బిక్కు బిక్కుమంటున్న చుక్కలుగా.
ఎక్కడున్నాడు
నాతో నడిచిన జగన్నేత్రుడు?
చుట్టుముట్టిన చీకట్ల దాడికి
తట్టుకోలేక పారిపోయి
తలదాచుకున్నాడా శూన్యంలో
వేడిచచ్చిన వెన్చెలదిబ్బగా.
ఇక నేనూ ఇంతేనా?
కుంటుతున్న ఒంటరితనంతో
కుప్పగూలుతున్న ఆశల నీడ్చుకుంటూ
రొంపిలాంటి చీకట్లోపడి
రాప్పుతూ పోవడమేనా?
10
| ఈ మూల్గులే రొదలై
ఆ రొడలే ఆర్రఘోపలై
చిమ్ముకుపోవా నిశిని
చీల్చుకుపోవా రోదసిని?”
నాఘోష విన్నదా అంబరం
జనన్నదా దిక్కుహ రాంతరం.
పొడుచుకొచ్చింది అదే భానుబింబం
పొంగుతున్న ఆశాపూర్ణకుంభం.
తొణికిన ఆ పూర్ణకుంభం చినుకులే
తొలకరిస్తున్నాయి చిగుళ్ళుగా
కురిసిన ఆ తరుణకిరణకణికలే
విరిసిపోతున్నాయి కళికలుగా.
ప్రతి తరువూ ఎదుగుతున్నది
పచ్చని శ్వాసలతో.
[ప్రతి పువ్వూ పలుకుతున్నది
పరిమళ భాషలతో.
సాగుతున్నది నా సహచరి
తీగలు వెల్యూ మెలికలు తిరిగిపోగా.
నవ్వుతున్నది ఆ రసర్వురి
పువ్వులు పదునెక్కి దూసుకురాగా.
నన్ను చేరింది సుతిమెత్తగా
నరాల్లో మెరుపులు సాముగరిడీలు చేయగా.
నన్ను తాకింది చిరుకొత్తగా
నా స్వరం తీయని గర్వంతో పడగెత్తగా
ఏమి అనుభూతి ఇది స స
ఎదలోతులు ఎెగిసేగిసిపో
సిస్ పోయినట్లు
11
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
రక్తంలో అవ్యక్త రాగాలు రంగరించినట్టు.
ఏమి చిత్రవాంఛ ఇది
ఎదుట ఉన్న సొగసులన్నీ తాగేయాలన్నట్టు.
పరిమళాల మంటల్లో పడి చావాలన్నట్టు.
ఉన్నాను నా సహచరి ఒడిలో-
ఊపిరిలో ఊపిరి మునకేసింది.
ఉన్నది రసర్వురి నా ఒడిలో-
కాలం లిప్తగా కరిగొచ్చింది.
పారవశ్యం పక్క దొరిలించింది.
ప్రకృతి మరోపార్మ్వం చూపించింది.
ఏమిటిది?
ఈ నదీ గర్భంలో
ఎడారి పడుకున్నది.
పొంగే అలలను మింగేసి
మండుటిసుకను నెమరేస్తున్నది.
ఏమిటిది?
కరుచుకున్నాయి మంచుగడ్డలు
పరుచుకున్న పచ్చికబయళ్ళను.
ముసురుకున్నాయి పొగల పొరలు
మెరిసే దిశల నొసళ్ళను.
ఏమిటేమిటిది? _
నిలిచిపోయిందా ఈ చెట్లశ్వాస.
నిలబడ్డాయి శవాల్లాగా.
బిక్కు బిక్కుమంటున్నాయి పూలూ ఆకులూ
రెక్కలుమాడిన పురుగుల్లాగా.
ఇక నేనూ ఇంతేనా?
ఇసుకకుప్పలా కూలిపోయి
12
మంచుగడ్డలా బిగుసుకుపోయి
తనువును పచ్చగా పలికించిన
ఊపిరిని కోలుపోయి
పుడమిపై శాశ్వత స్థాణువునై
పడి ఉండడమేనా?
మైదడును తొలిచేస్తున్న
సంశయాల మధ్య
గుండెను పిసికేస్తున్న
భయాల మధ్య
ఒంటిలో ఎదురు నడుస్తున్న .
రక్తనాళాల మధ్య
ఊహలో హోరెత్తుతున్న
గ్రహభ్రమణాల మధ్య
కాదన్నది ఎలుగెత్తి జీవనది.
కాదన్నది పువ్వుల్ని పుక్కిలిస్తూ
కదిలివచ్చే వాసంత సంజీవనీహృది.
సృష్టికుదుళ్ళను తవ్విచూపింది
జీవ ప్రకృతి.
విశ్వంభరను తెరతీసి చూపింది
వినూత్నమతి.
జెర్రిపోతుల్లా పాకే చీకట్లు
చీకట్లను పడదోసే వెలుగుమెట్లు
దిక్కుల్చి కబళించే ఎడారులు
ఎడారుల్ని మచ్చిక చేసే పచ్చికదారులు
కొమ్మలను కొరికేసే మంచుకోరలు
పడిన గాట్లలో పచ్చదనం నింపే
వసంత పవన ధారలు
13
|
Viswambhara - Page 9
|
రక్తంలో అవ్యక్త రాగాలు రంగరించినట్టు.
ఏమి చిత్రవాంఛ ఇది
ఎదుట ఉన్న సొగసులన్నీ తాగేయాలన్నట్టు.
పరిమళాల మంటల్లో పడి చావాలన్నట్టు.
ఉన్నాను నా సహచరి ఒడిలో-
ఊపిరిలో ఊపిరి మునకేసింది.
ఉన్నది రసర్వురి నా ఒడిలో-
కాలం లిప్తగా కరిగొచ్చింది.
పారవశ్యం పక్క దొరిలించింది.
ప్రకృతి మరోపార్మ్వం చూపించింది.
ఏమిటిది?
ఈ నదీ గర్భంలో
ఎడారి పడుకున్నది.
పొంగే అలలను మింగేసి
మండుటిసుకను నెమరేస్తున్నది.
ఏమిటిది?
కరుచుకున్నాయి మంచుగడ్డలు
పరుచుకున్న పచ్చికబయళ్ళను.
ముసురుకున్నాయి పొగల పొరలు
మెరిసే దిశల నొసళ్ళను.
ఏమిటేమిటిది? _
నిలిచిపోయిందా ఈ చెట్లశ్వాస.
నిలబడ్డాయి శవాల్లాగా.
బిక్కు బిక్కుమంటున్నాయి పూలూ ఆకులూ
రెక్కలుమాడిన పురుగుల్లాగా.
ఇక నేనూ ఇంతేనా?
ఇసుకకుప్పలా కూలిపోయి
12
మంచుగడ్డలా బిగుసుకుపోయి
తనువును పచ్చగా పలికించిన
ఊపిరిని కోలుపోయి
పుడమిపై శాశ్వత స్థాణువునై
పడి ఉండడమేనా?
మైదడును తొలిచేస్తున్న
సంశయాల మధ్య
గుండెను పిసికేస్తున్న
భయాల మధ్య
ఒంటిలో ఎదురు నడుస్తున్న .
రక్తనాళాల మధ్య
ఊహలో హోరెత్తుతున్న
గ్రహభ్రమణాల మధ్య
కాదన్నది ఎలుగెత్తి జీవనది.
కాదన్నది పువ్వుల్ని పుక్కిలిస్తూ
కదిలివచ్చే వాసంత సంజీవనీహృది.
సృష్టికుదుళ్ళను తవ్విచూపింది
జీవ ప్రకృతి.
విశ్వంభరను తెరతీసి చూపింది
వినూత్నమతి.
జెర్రిపోతుల్లా పాకే చీకట్లు
చీకట్లను పడదోసే వెలుగుమెట్లు
దిక్కుల్చి కబళించే ఎడారులు
ఎడారుల్ని మచ్చిక చేసే పచ్చికదారులు
కొమ్మలను కొరికేసే మంచుకోరలు
పడిన గాట్లలో పచ్చదనం నింపే
వసంత పవన ధారలు
13
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 9)
సందర్భం:
రక్తంలో అవ్యక్త రాగాలు రంగరించినట్టు.
ఏమి చిత్రవాంఛ ఇది
ఎదుట ఉన్న సొగసులన్నీ తాగేయాలన్నట్టు.
పరిమళాల మంటల్లో పడి చావాలన్నట్టు.
ఉన్నాను నా సహచరి ఒడిలో-
ఊపిరిలో ఊపిరి మునకేసింది.
ఉన్నది రసర్వురి నా ఒడిలో-
కాలం లిప్తగా కరిగొచ్చింది.
పారవశ్యం పక్క దొరిలించింది.
ప్రకృతి మరోపార్మ్వం చూపించింది.
ఏమిటిది?
ఈ నదీ గర్భంలో
ఎడారి పడుకున్నది.
పొంగే అలలను మింగేసి
మండుటిసుకను నెమరేస్తున్నది.
ఏమిటిది?
కరుచుకున్నాయి మంచుగడ్డలు
పరుచుకున్న పచ్చికబయళ్ళను.
ముసురుకున్నాయి పొగల పొరలు
మెరిసే దిశల నొసళ్ళను.
ఏమిటేమిటిది? _
నిలిచిపోయిందా ఈ చెట్లశ్వాస.
నిలబడ్డాయి శవాల్లాగా.
బిక్కు బిక్కుమంటున్నాయి పూలూ ఆకులూ
రెక్కలుమాడిన పురుగుల్లాగా.
ఇక నేనూ ఇంతేనా?
ఇసుకకుప్పలా కూలిపోయి
12
మంచుగడ్డలా బిగుసుకుపోయి
తనువును పచ్చగా పలికించిన
ఊపిరిని కోలుపోయి
పుడమిపై శాశ్వత స్థాణువునై
పడి ఉండడమేనా?
మైదడును తొలిచేస్తున్న
సంశయాల మధ్య
గుండెను పిసికేస్తున్న
భయాల మధ్య
ఒంటిలో ఎదురు నడుస్తున్న .
రక్తనాళాల మధ్య
ఊహలో హోరెత్తుతున్న
గ్రహభ్రమణాల మధ్య
కాదన్నది ఎలుగెత్తి జీవనది.
కాదన్నది పువ్వుల్ని పుక్కిలిస్తూ
కదిలివచ్చే వాసంత సంజీవనీహృది.
సృష్టికుదుళ్ళను తవ్విచూపింది
జీవ ప్రకృతి.
విశ్వంభరను తెరతీసి చూపింది
వినూత్నమతి.
జెర్రిపోతుల్లా పాకే చీకట్లు
చీకట్లను పడదోసే వెలుగుమెట్లు
దిక్కుల్చి కబళించే ఎడారులు
ఎడారుల్ని మచ్చిక చేసే పచ్చికదారులు
కొమ్మలను కొరికేసే మంచుకోరలు
పడిన గాట్లలో పచ్చదనం నింపే
వసంత పవన ధారలు
13
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
అవ్యక్తంగా ఆకృతి దిద్దుకునే
ఆ ముద్దలకు కేరున ఏడ్చే
పాలగొంతుకలు
పదును పెదవులకు ముడిపడే
పారవశ్యాలు
(ప్రపంచాన్ని కుదిలించే
పంచేంద్రియాలు
శరీరపంజరాస్మి కొరుక్కుతినే
శైధిల్యాలు
నిరాశల రొంపిలో కూరుకుపోయే
సర్వావయవాలు.
ఒక దేహం మట్టిలోకి
ఒక జీవం మట్టి పైకి.
ఇదీ క్రమం ప్రకృతికి.
ఇదే క్రమం
ప్రకృతిని అర్థాంగిగా
ప్రతి పురుషునికి.
ఇప్పుడు తెలిసింది
నిష్టును ఊడదేసే నీరుంటుందని
నీటిని ఎగరేసే నిష్తుంటుందని
క్రూలను పొడిపించే ముక్ళుంటాయని
_ అ్రకాశంనిండా కోటి కళ్ళుంటాయని
సూర్యచంద్రుల్ని చప్పరించి వదిలేసే
| _ సూక్ష్మ శక్తులుంటాయని.
అడుగు నేలపైఆనని యవ్వనం
అడుసులోకి దిగబడుతుందని.
నిత్యదీప్తమని అనుకున్న జీవితం
ల్రిప్తలో ఆరిపోతుందని.
కదులుతున్నాయి మనిషి గుండెలో
గాండ్రించే అరణ్యాలు
గీపెట్టే సముద్రాలు
తీండ్రించే జలపాతాలు
తిరగబడే రుంరూమారుతాలు
గట్లకు కాట్లువేసే నడుల బుసబుసలు
గిరుల వేళ్ళను పెళ్ళగించే భూగర్భం రుసరుసలు
విస్మయం వేయినోళ్ళతో అరిచింది
భయం లక్షగోళ్ళతో చరిచింది.
ఆకాశం పగిలినంత శబ్దం
విచలించే మనిషికి
వెన్చుదట్టే చినుకులు.
ఆ అనుభూతి అమృతం
అయినా అది క్షణికం.
ఆకాశం కూలిపడ్డంత వర్షం.
చెట్టు గొడుగయ్యింది
చిట్లిపోయింది కాసేపట్లో
" _ నడినెత్తిన మంటలతో.
గుహగుండె తెరుచుకుంది
కొండంత జాలితో,
శ్!
|
Viswambhara - Page 10
|
అవ్యక్తంగా ఆకృతి దిద్దుకునే
ఆ ముద్దలకు కేరున ఏడ్చే
పాలగొంతుకలు
పదును పెదవులకు ముడిపడే
పారవశ్యాలు
(ప్రపంచాన్ని కుదిలించే
పంచేంద్రియాలు
శరీరపంజరాస్మి కొరుక్కుతినే
శైధిల్యాలు
నిరాశల రొంపిలో కూరుకుపోయే
సర్వావయవాలు.
ఒక దేహం మట్టిలోకి
ఒక జీవం మట్టి పైకి.
ఇదీ క్రమం ప్రకృతికి.
ఇదే క్రమం
ప్రకృతిని అర్థాంగిగా
ప్రతి పురుషునికి.
ఇప్పుడు తెలిసింది
నిష్టును ఊడదేసే నీరుంటుందని
నీటిని ఎగరేసే నిష్తుంటుందని
క్రూలను పొడిపించే ముక్ళుంటాయని
_ అ్రకాశంనిండా కోటి కళ్ళుంటాయని
సూర్యచంద్రుల్ని చప్పరించి వదిలేసే
| _ సూక్ష్మ శక్తులుంటాయని.
అడుగు నేలపైఆనని యవ్వనం
అడుసులోకి దిగబడుతుందని.
నిత్యదీప్తమని అనుకున్న జీవితం
ల్రిప్తలో ఆరిపోతుందని.
కదులుతున్నాయి మనిషి గుండెలో
గాండ్రించే అరణ్యాలు
గీపెట్టే సముద్రాలు
తీండ్రించే జలపాతాలు
తిరగబడే రుంరూమారుతాలు
గట్లకు కాట్లువేసే నడుల బుసబుసలు
గిరుల వేళ్ళను పెళ్ళగించే భూగర్భం రుసరుసలు
విస్మయం వేయినోళ్ళతో అరిచింది
భయం లక్షగోళ్ళతో చరిచింది.
ఆకాశం పగిలినంత శబ్దం
విచలించే మనిషికి
వెన్చుదట్టే చినుకులు.
ఆ అనుభూతి అమృతం
అయినా అది క్షణికం.
ఆకాశం కూలిపడ్డంత వర్షం.
చెట్టు గొడుగయ్యింది
చిట్లిపోయింది కాసేపట్లో
" _ నడినెత్తిన మంటలతో.
గుహగుండె తెరుచుకుంది
కొండంత జాలితో,
శ్!
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 10)
సందర్భం:
అవ్యక్తంగా ఆకృతి దిద్దుకునే
ఆ ముద్దలకు కేరున ఏడ్చే
పాలగొంతుకలు
పదును పెదవులకు ముడిపడే
పారవశ్యాలు
(ప్రపంచాన్ని కుదిలించే
పంచేంద్రియాలు
శరీరపంజరాస్మి కొరుక్కుతినే
శైధిల్యాలు
నిరాశల రొంపిలో కూరుకుపోయే
సర్వావయవాలు.
ఒక దేహం మట్టిలోకి
ఒక జీవం మట్టి పైకి.
ఇదీ క్రమం ప్రకృతికి.
ఇదే క్రమం
ప్రకృతిని అర్థాంగిగా
ప్రతి పురుషునికి.
ఇప్పుడు తెలిసింది
నిష్టును ఊడదేసే నీరుంటుందని
నీటిని ఎగరేసే నిష్తుంటుందని
క్రూలను పొడిపించే ముక్ళుంటాయని
_ అ్రకాశంనిండా కోటి కళ్ళుంటాయని
సూర్యచంద్రుల్ని చప్పరించి వదిలేసే
| _ సూక్ష్మ శక్తులుంటాయని.
అడుగు నేలపైఆనని యవ్వనం
అడుసులోకి దిగబడుతుందని.
నిత్యదీప్తమని అనుకున్న జీవితం
ల్రిప్తలో ఆరిపోతుందని.
కదులుతున్నాయి మనిషి గుండెలో
గాండ్రించే అరణ్యాలు
గీపెట్టే సముద్రాలు
తీండ్రించే జలపాతాలు
తిరగబడే రుంరూమారుతాలు
గట్లకు కాట్లువేసే నడుల బుసబుసలు
గిరుల వేళ్ళను పెళ్ళగించే భూగర్భం రుసరుసలు
విస్మయం వేయినోళ్ళతో అరిచింది
భయం లక్షగోళ్ళతో చరిచింది.
ఆకాశం పగిలినంత శబ్దం
విచలించే మనిషికి
వెన్చుదట్టే చినుకులు.
ఆ అనుభూతి అమృతం
అయినా అది క్షణికం.
ఆకాశం కూలిపడ్డంత వర్షం.
చెట్టు గొడుగయ్యింది
చిట్లిపోయింది కాసేపట్లో
" _ నడినెత్తిన మంటలతో.
గుహగుండె తెరుచుకుంది
కొండంత జాలితో,
శ్!
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
మళ్ళీ కుదుటపడ్డ మనసుకు
గుహలో మబ్బులాంటి గాండ్రింపు.
లంఘిస్తున్న రెండు అగ్చికణికలు.
ఒక్కక్షణం దిక్కుతోచని హోరు.
గుహవెలుపలికి చిమ్ముకొచ్చిన మనిషికి
గోళ్ళుదిగిన పచ్చిగుర్తులు.
గుహలోని గోళ్ళకు జడిసిన మనిషికి
గూడయ్యింది ఏటిగట్టు.
జాలువారే ఆ యేరు తోచింది తనకు
పాలవేళ్ళతో నిమిరినట్టు.
గుహ దూసుకొచ్చింది గుడిసెలోకి.
గోటికి ఎదురు ఈటె
కోరకు ఎదురు ఖడ్గధార.
ఆత్మరక్షణకు నేర్చుకున్న
ఆదిపాఠమది.
మృత్యుహత్యకు వేసుకున్న
మూలపీఠమది.
ఏటి లాలింపు ఎంతవరకు?
నీటికి పోటు పుట్టేవరకు?
గుడిసె తేలింది ఎండుటాకులా
మనిషికి మిగిలింది మరో ప్రశ్నగా.
ఇల్లు మొలిచింది ఇటుకే కండగా
ఇనుమే అండగా.
పడిపోయింది 'గుహనోరు
జడిసిపోయింది వరదహోరు.
కాలాన్ని తొడుక్కున్నాడు మనిషి
కత్తిరించి కుట్లువేసి.
16
విని తిప్పుకున్నాడు మనిషి
నాలుగు దిక్కులను నాటేసి.
_బట్రిని చీల్చాడు రెండుగా
_ శ్రటెల్లాంటి చేతులతో.
- సడ్రిచాడు కడలి అంచుపైన
_ ప్రడవల అరికాళ్ళతో.
| చొరబడ్డాడు. గిరుల గుండెల్లో
సూదికంటిలో దారంలా.
_ తెగబడ్డాడు గహనాటవుల్లో
_ సెగ విసిరిన బాణంలా.
క్రాయ్యల రాపిడిలో రాలే నిప్పును
_ క్రొనగోటితో చిలికించి
_బిగుసుకుపడివున్న నేలను
చిగుళ్ళ నోళ్ళతో పలికించి
_ అడవిలో పూసే అందాలను
_ అంగణంలో నాటించి
_ కోరల మధ్య అదిరే జీవాలను
_ ఊరి ఒడిలో పెంచుకుని
_ తిరిగే చక్రాల ఉరవడిలో
పరుగుబతుకు మలుచుకుని
పచ్చిగా పారే నీటిని
_ పండు మనసుతో పిలుచుకుని.
విస్తరించాడు మనిషి
"చ విశ్వాన్ని ఆత్మీకరించుకుని.
_ ఆవరించాడు మనిషి
అంబరాన్ని పిడికిలించుకుని.
శే?
|
Viswambhara - Page 11
|
మళ్ళీ కుదుటపడ్డ మనసుకు
గుహలో మబ్బులాంటి గాండ్రింపు.
లంఘిస్తున్న రెండు అగ్చికణికలు.
ఒక్కక్షణం దిక్కుతోచని హోరు.
గుహవెలుపలికి చిమ్ముకొచ్చిన మనిషికి
గోళ్ళుదిగిన పచ్చిగుర్తులు.
గుహలోని గోళ్ళకు జడిసిన మనిషికి
గూడయ్యింది ఏటిగట్టు.
జాలువారే ఆ యేరు తోచింది తనకు
పాలవేళ్ళతో నిమిరినట్టు.
గుహ దూసుకొచ్చింది గుడిసెలోకి.
గోటికి ఎదురు ఈటె
కోరకు ఎదురు ఖడ్గధార.
ఆత్మరక్షణకు నేర్చుకున్న
ఆదిపాఠమది.
మృత్యుహత్యకు వేసుకున్న
మూలపీఠమది.
ఏటి లాలింపు ఎంతవరకు?
నీటికి పోటు పుట్టేవరకు?
గుడిసె తేలింది ఎండుటాకులా
మనిషికి మిగిలింది మరో ప్రశ్నగా.
ఇల్లు మొలిచింది ఇటుకే కండగా
ఇనుమే అండగా.
పడిపోయింది 'గుహనోరు
జడిసిపోయింది వరదహోరు.
కాలాన్ని తొడుక్కున్నాడు మనిషి
కత్తిరించి కుట్లువేసి.
16
విని తిప్పుకున్నాడు మనిషి
నాలుగు దిక్కులను నాటేసి.
_బట్రిని చీల్చాడు రెండుగా
_ శ్రటెల్లాంటి చేతులతో.
- సడ్రిచాడు కడలి అంచుపైన
_ ప్రడవల అరికాళ్ళతో.
| చొరబడ్డాడు. గిరుల గుండెల్లో
సూదికంటిలో దారంలా.
_ తెగబడ్డాడు గహనాటవుల్లో
_ సెగ విసిరిన బాణంలా.
క్రాయ్యల రాపిడిలో రాలే నిప్పును
_ క్రొనగోటితో చిలికించి
_బిగుసుకుపడివున్న నేలను
చిగుళ్ళ నోళ్ళతో పలికించి
_ అడవిలో పూసే అందాలను
_ అంగణంలో నాటించి
_ కోరల మధ్య అదిరే జీవాలను
_ ఊరి ఒడిలో పెంచుకుని
_ తిరిగే చక్రాల ఉరవడిలో
పరుగుబతుకు మలుచుకుని
పచ్చిగా పారే నీటిని
_ పండు మనసుతో పిలుచుకుని.
విస్తరించాడు మనిషి
"చ విశ్వాన్ని ఆత్మీకరించుకుని.
_ ఆవరించాడు మనిషి
అంబరాన్ని పిడికిలించుకుని.
శే?
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 11)
సందర్భం:
మళ్ళీ కుదుటపడ్డ మనసుకు
గుహలో మబ్బులాంటి గాండ్రింపు.
లంఘిస్తున్న రెండు అగ్చికణికలు.
ఒక్కక్షణం దిక్కుతోచని హోరు.
గుహవెలుపలికి చిమ్ముకొచ్చిన మనిషికి
గోళ్ళుదిగిన పచ్చిగుర్తులు.
గుహలోని గోళ్ళకు జడిసిన మనిషికి
గూడయ్యింది ఏటిగట్టు.
జాలువారే ఆ యేరు తోచింది తనకు
పాలవేళ్ళతో నిమిరినట్టు.
గుహ దూసుకొచ్చింది గుడిసెలోకి.
గోటికి ఎదురు ఈటె
కోరకు ఎదురు ఖడ్గధార.
ఆత్మరక్షణకు నేర్చుకున్న
ఆదిపాఠమది.
మృత్యుహత్యకు వేసుకున్న
మూలపీఠమది.
ఏటి లాలింపు ఎంతవరకు?
నీటికి పోటు పుట్టేవరకు?
గుడిసె తేలింది ఎండుటాకులా
మనిషికి మిగిలింది మరో ప్రశ్నగా.
ఇల్లు మొలిచింది ఇటుకే కండగా
ఇనుమే అండగా.
పడిపోయింది 'గుహనోరు
జడిసిపోయింది వరదహోరు.
కాలాన్ని తొడుక్కున్నాడు మనిషి
కత్తిరించి కుట్లువేసి.
16
విని తిప్పుకున్నాడు మనిషి
నాలుగు దిక్కులను నాటేసి.
_బట్రిని చీల్చాడు రెండుగా
_ శ్రటెల్లాంటి చేతులతో.
- సడ్రిచాడు కడలి అంచుపైన
_ ప్రడవల అరికాళ్ళతో.
| చొరబడ్డాడు. గిరుల గుండెల్లో
సూదికంటిలో దారంలా.
_ తెగబడ్డాడు గహనాటవుల్లో
_ సెగ విసిరిన బాణంలా.
క్రాయ్యల రాపిడిలో రాలే నిప్పును
_ క్రొనగోటితో చిలికించి
_బిగుసుకుపడివున్న నేలను
చిగుళ్ళ నోళ్ళతో పలికించి
_ అడవిలో పూసే అందాలను
_ అంగణంలో నాటించి
_ కోరల మధ్య అదిరే జీవాలను
_ ఊరి ఒడిలో పెంచుకుని
_ తిరిగే చక్రాల ఉరవడిలో
పరుగుబతుకు మలుచుకుని
పచ్చిగా పారే నీటిని
_ పండు మనసుతో పిలుచుకుని.
విస్తరించాడు మనిషి
"చ విశ్వాన్ని ఆత్మీకరించుకుని.
_ ఆవరించాడు మనిషి
అంబరాన్ని పిడికిలించుకుని.
శే?
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
2
మనిషి మనసులో ఒక సుప్రభాతం.
మౌనాన్ని పెకల్చుకుని
మగతను చీల్చుకుని
ఊర్ధ్వంగా ఎగిసే
ఉన్మత్తనాద జలపాతం
ఎక్కడిదీ నాదం?
నాభిపాదులో పుట్టిందా
నరాల్లో తీగలు తీగలుగా చుట్టిందా
గుండెలోయలో ఘూర్జిల్లిందా
మస్తిష్కం అంచులో
మార్కోగిందా?
ఎన్ని ఒదుగులు దీనికి
ఎన్ని పరుగులు దీనికి.
ప్రకృతిలోని ఘోషలన్నిటికీ
పాఠాంతరమా ఇది?
ఎక్కడో ఒక పసిమికోనలో
పిక్కటిల్లిన క్రేంకారం;
అది నాదగర్భం (ప్రసవించిన షడ్డం.
ఎక్కడో ఒక మబ్బునీడలో
ఎలుగెత్తిన చాతకశ్రుతి;
అది నాదవర్షం ప్రసరించిన బుషభం.
ఎక్కడో ఒక పచ్చికపట్టులో
చిక్కువిడిన మేషస్వరం;
అది నాదక్షోణి స్పందించిన గాంధారం.
ఎక్కడో ఒక ఏటిగట్టులో
18
| 'గ్రైక్కలెత్తిన క్రాంచ కంఠం;
అది నాదమారుతం మీటిన మధ్యమం
ఇగురులెత్తిన కుహూదావం:
అది నాదతరువు పరిమళించిన పంచమం.
క్కడ ఒక నీటిపడియలో
_ పుక్కిలించిన భేకధ్వని,
బద్రి నాదసరసి తరగెత్తిన ధైవతం.
ఎక్కడో ఒక కొండకనుమలో
దిక్కులను అదిలించిన ఘీంకృతి;
_ అది నాదరోదసి నినదించిన నిషాదం
తనలో పొంగిన పాయలు ఏడు
తానో స్వరసంగమం.
_ తనలో పారిన గాడ్పులు ఏడు
తానో ప్రాణసంపుటం.
ప్రకృతిలోని మూలనాదమే
'పెకలి వచ్చిందా తసలోక్?
తనలోని జీవనాదమే
తరలిపోయిందా ప్రకృతిలోకి?
తన ఊపిరి (శ్రుతిగా సాగినప్పుడు
_ వెదురు నడిచొచ్చింది వేణువుగా.
తన గోళ్ళలో పులకలు పూసినప్పుడు
కనుము కరిగొచ్చింది వీణియగా.
తస వేళ్ళలో త్రరగలు వీచినప్పుడు
_ తోలు కదిలొచ్చింది డోల్పుగా
కంచు కలిసొచ్చింది తాళంగా.
క్ష
|
Viswambhara - Page 12
|
2
మనిషి మనసులో ఒక సుప్రభాతం.
మౌనాన్ని పెకల్చుకుని
మగతను చీల్చుకుని
ఊర్ధ్వంగా ఎగిసే
ఉన్మత్తనాద జలపాతం
ఎక్కడిదీ నాదం?
నాభిపాదులో పుట్టిందా
నరాల్లో తీగలు తీగలుగా చుట్టిందా
గుండెలోయలో ఘూర్జిల్లిందా
మస్తిష్కం అంచులో
మార్కోగిందా?
ఎన్ని ఒదుగులు దీనికి
ఎన్ని పరుగులు దీనికి.
ప్రకృతిలోని ఘోషలన్నిటికీ
పాఠాంతరమా ఇది?
ఎక్కడో ఒక పసిమికోనలో
పిక్కటిల్లిన క్రేంకారం;
అది నాదగర్భం (ప్రసవించిన షడ్డం.
ఎక్కడో ఒక మబ్బునీడలో
ఎలుగెత్తిన చాతకశ్రుతి;
అది నాదవర్షం ప్రసరించిన బుషభం.
ఎక్కడో ఒక పచ్చికపట్టులో
చిక్కువిడిన మేషస్వరం;
అది నాదక్షోణి స్పందించిన గాంధారం.
ఎక్కడో ఒక ఏటిగట్టులో
18
| 'గ్రైక్కలెత్తిన క్రాంచ కంఠం;
అది నాదమారుతం మీటిన మధ్యమం
ఇగురులెత్తిన కుహూదావం:
అది నాదతరువు పరిమళించిన పంచమం.
క్కడ ఒక నీటిపడియలో
_ పుక్కిలించిన భేకధ్వని,
బద్రి నాదసరసి తరగెత్తిన ధైవతం.
ఎక్కడో ఒక కొండకనుమలో
దిక్కులను అదిలించిన ఘీంకృతి;
_ అది నాదరోదసి నినదించిన నిషాదం
తనలో పొంగిన పాయలు ఏడు
తానో స్వరసంగమం.
_ తనలో పారిన గాడ్పులు ఏడు
తానో ప్రాణసంపుటం.
ప్రకృతిలోని మూలనాదమే
'పెకలి వచ్చిందా తసలోక్?
తనలోని జీవనాదమే
తరలిపోయిందా ప్రకృతిలోకి?
తన ఊపిరి (శ్రుతిగా సాగినప్పుడు
_ వెదురు నడిచొచ్చింది వేణువుగా.
తన గోళ్ళలో పులకలు పూసినప్పుడు
కనుము కరిగొచ్చింది వీణియగా.
తస వేళ్ళలో త్రరగలు వీచినప్పుడు
_ తోలు కదిలొచ్చింది డోల్పుగా
కంచు కలిసొచ్చింది తాళంగా.
క్ష
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 12)
సందర్భం:
2
మనిషి మనసులో ఒక సుప్రభాతం.
మౌనాన్ని పెకల్చుకుని
మగతను చీల్చుకుని
ఊర్ధ్వంగా ఎగిసే
ఉన్మత్తనాద జలపాతం
ఎక్కడిదీ నాదం?
నాభిపాదులో పుట్టిందా
నరాల్లో తీగలు తీగలుగా చుట్టిందా
గుండెలోయలో ఘూర్జిల్లిందా
మస్తిష్కం అంచులో
మార్కోగిందా?
ఎన్ని ఒదుగులు దీనికి
ఎన్ని పరుగులు దీనికి.
ప్రకృతిలోని ఘోషలన్నిటికీ
పాఠాంతరమా ఇది?
ఎక్కడో ఒక పసిమికోనలో
పిక్కటిల్లిన క్రేంకారం;
అది నాదగర్భం (ప్రసవించిన షడ్డం.
ఎక్కడో ఒక మబ్బునీడలో
ఎలుగెత్తిన చాతకశ్రుతి;
అది నాదవర్షం ప్రసరించిన బుషభం.
ఎక్కడో ఒక పచ్చికపట్టులో
చిక్కువిడిన మేషస్వరం;
అది నాదక్షోణి స్పందించిన గాంధారం.
ఎక్కడో ఒక ఏటిగట్టులో
18
| 'గ్రైక్కలెత్తిన క్రాంచ కంఠం;
అది నాదమారుతం మీటిన మధ్యమం
ఇగురులెత్తిన కుహూదావం:
అది నాదతరువు పరిమళించిన పంచమం.
క్కడ ఒక నీటిపడియలో
_ పుక్కిలించిన భేకధ్వని,
బద్రి నాదసరసి తరగెత్తిన ధైవతం.
ఎక్కడో ఒక కొండకనుమలో
దిక్కులను అదిలించిన ఘీంకృతి;
_ అది నాదరోదసి నినదించిన నిషాదం
తనలో పొంగిన పాయలు ఏడు
తానో స్వరసంగమం.
_ తనలో పారిన గాడ్పులు ఏడు
తానో ప్రాణసంపుటం.
ప్రకృతిలోని మూలనాదమే
'పెకలి వచ్చిందా తసలోక్?
తనలోని జీవనాదమే
తరలిపోయిందా ప్రకృతిలోకి?
తన ఊపిరి (శ్రుతిగా సాగినప్పుడు
_ వెదురు నడిచొచ్చింది వేణువుగా.
తన గోళ్ళలో పులకలు పూసినప్పుడు
కనుము కరిగొచ్చింది వీణియగా.
తస వేళ్ళలో త్రరగలు వీచినప్పుడు
_ తోలు కదిలొచ్చింది డోల్పుగా
కంచు కలిసొచ్చింది తాళంగా.
క్ష
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
ఎన్ని అంచులో రాగాత్మకు?
ఎన్ని అలలో నాదాత్మకు?
సభాసరసిలో విరిసింది పద్మంలా
సమరావనిలో మొరసింది శంఖంలా-
పంటచేలను పలికించింది ఏలలా
ప్రాలనిదురను పిలిపించింది జోలలా
ఆలయాలను వెలిగించింది హారతిలా
ఆర్తిని అనువదించింది ఆర్రకృతిలా
నిలిచింది ధరా గగనాలకు నిచ్చెనలా
కలిపింది అంతరంగాలను వంతెనలా
చొరబారింది స్థాణువుల్లో జీవ లహరిలా
విరబూసింది గుబురుచీకటిలో దీపకళికలా
కరిగించింది కొమ్ములను మైనంలా
ఊగించింది పడగలను మంత్రంలా.
ఒక నిశీధంలో
నడుస్తున్నది రాగాత్మ నదీతీరంలో.
పసితనం పరవశించిన
రెండు చీకటికళ్ళు ఈదుతున్నాయి
పండువెన్నెల పారావారంలో.
“ఎంత బాగుందీ వెన్చెల
ఎంత ఈదినా తీరదు తృష్ణ.”
“ఎలా ఉంటుందో వెన్నెల?”
జాలిగా మూలిగిందొక (ప్రశ్న
రాగాత్మ 'ఎదుట నిలిచింది ఆ పసితనం
చూపుల పురిటిళ్ళలో
శూన్యాన్ని మోసుకుని.
రాగాత్మలో తీగసాగింది తపన
20
చికింది రాగాత్మ
వెన్నెలలా,
౦ది పాలవెన్నెల
నిర్తరిగా.
21
|
Viswambhara - Page 13
|
ఎన్ని అంచులో రాగాత్మకు?
ఎన్ని అలలో నాదాత్మకు?
సభాసరసిలో విరిసింది పద్మంలా
సమరావనిలో మొరసింది శంఖంలా-
పంటచేలను పలికించింది ఏలలా
ప్రాలనిదురను పిలిపించింది జోలలా
ఆలయాలను వెలిగించింది హారతిలా
ఆర్తిని అనువదించింది ఆర్రకృతిలా
నిలిచింది ధరా గగనాలకు నిచ్చెనలా
కలిపింది అంతరంగాలను వంతెనలా
చొరబారింది స్థాణువుల్లో జీవ లహరిలా
విరబూసింది గుబురుచీకటిలో దీపకళికలా
కరిగించింది కొమ్ములను మైనంలా
ఊగించింది పడగలను మంత్రంలా.
ఒక నిశీధంలో
నడుస్తున్నది రాగాత్మ నదీతీరంలో.
పసితనం పరవశించిన
రెండు చీకటికళ్ళు ఈదుతున్నాయి
పండువెన్నెల పారావారంలో.
“ఎంత బాగుందీ వెన్చెల
ఎంత ఈదినా తీరదు తృష్ణ.”
“ఎలా ఉంటుందో వెన్నెల?”
జాలిగా మూలిగిందొక (ప్రశ్న
రాగాత్మ 'ఎదుట నిలిచింది ఆ పసితనం
చూపుల పురిటిళ్ళలో
శూన్యాన్ని మోసుకుని.
రాగాత్మలో తీగసాగింది తపన
20
చికింది రాగాత్మ
వెన్నెలలా,
౦ది పాలవెన్నెల
నిర్తరిగా.
21
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 13)
సందర్భం:
ఎన్ని అంచులో రాగాత్మకు?
ఎన్ని అలలో నాదాత్మకు?
సభాసరసిలో విరిసింది పద్మంలా
సమరావనిలో మొరసింది శంఖంలా-
పంటచేలను పలికించింది ఏలలా
ప్రాలనిదురను పిలిపించింది జోలలా
ఆలయాలను వెలిగించింది హారతిలా
ఆర్తిని అనువదించింది ఆర్రకృతిలా
నిలిచింది ధరా గగనాలకు నిచ్చెనలా
కలిపింది అంతరంగాలను వంతెనలా
చొరబారింది స్థాణువుల్లో జీవ లహరిలా
విరబూసింది గుబురుచీకటిలో దీపకళికలా
కరిగించింది కొమ్ములను మైనంలా
ఊగించింది పడగలను మంత్రంలా.
ఒక నిశీధంలో
నడుస్తున్నది రాగాత్మ నదీతీరంలో.
పసితనం పరవశించిన
రెండు చీకటికళ్ళు ఈదుతున్నాయి
పండువెన్నెల పారావారంలో.
“ఎంత బాగుందీ వెన్చెల
ఎంత ఈదినా తీరదు తృష్ణ.”
“ఎలా ఉంటుందో వెన్నెల?”
జాలిగా మూలిగిందొక (ప్రశ్న
రాగాత్మ 'ఎదుట నిలిచింది ఆ పసితనం
చూపుల పురిటిళ్ళలో
శూన్యాన్ని మోసుకుని.
రాగాత్మలో తీగసాగింది తపన
20
చికింది రాగాత్మ
వెన్నెలలా,
౦ది పాలవెన్నెల
నిర్తరిగా.
21
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
నడుములో మెలికలు తిరిగాయి
పడగెత్తి ఆడే నాగినులు.
కరయుగళీలో మలుపులు తిరిగాయి
నురగలెత్తే గిరివాహినులు.
గళం ఊగింది తరుశాఖలా
శిరం కదిలింది అగ్నిశిఖలా.
ఎక్కడిదీ చలనం?
ఎందుకింత లయోల్బణం?
ఇది సృష్టికి జీవహేతువు
(ప్రకృతి పురుషులకు మూలధాతువు.
ఉండలేదు భూమి తిరగనిదే
నిలవలేదు నీరు పారనిదే
దాగలేదు వెలుగు తరలనిదే
ఆగలేదు గాలి కదలనిదే.
ఊరుకోలేదు ఉనికిలేని గగనం
గ్రహతారకలు చరణాలుగా
అహర్నిశలు పరిభ్రమించనిదే.
తన తనువులో ఉన్నది ఆ భువనమే
తన శ్వాసలో ఉన్నది ఆ పవనమే
తన రుధిరంలో ఉన్నది ఆ ప్రవాహమే
తన కళ్ళలో ఉన్నది ఆ ప్రసారమే
తన శిరసులో ఉన్నది ఆ చలనమే.
ప్రకృతిలోని 'చలన శీలానికి
పరిణామం మనిషి
జగతిలోని భ్రమణగుణానికి
(ప్రతిరూపం మనిషి.
22
౧ అనంతముఖాలుగా
ంది విభిన్న గళాలుగా.
కనిపించదు చేతిసైగ
వేడుకో తెలుపలేదు వెర్రికేక.
త్రే గుండెను పట్టిచూపలేదు
, పొడి మాట.
విప్పేది మనసు పొరలను?
బ్రొమ్మ కట్టేది ఊహల తెమ్మెరలను?
లు పలికింది (ప్రకృతి
నేనున్నా! నని.
లోని ప్రతి కదలికనూ
ర దూకింది కొదమసింగం.
ఒక మాధుర్యం-
"డింది రాసనిలయం.
ర్త
|
Viswambhara - Page 14
|
నడుములో మెలికలు తిరిగాయి
పడగెత్తి ఆడే నాగినులు.
కరయుగళీలో మలుపులు తిరిగాయి
నురగలెత్తే గిరివాహినులు.
గళం ఊగింది తరుశాఖలా
శిరం కదిలింది అగ్నిశిఖలా.
ఎక్కడిదీ చలనం?
ఎందుకింత లయోల్బణం?
ఇది సృష్టికి జీవహేతువు
(ప్రకృతి పురుషులకు మూలధాతువు.
ఉండలేదు భూమి తిరగనిదే
నిలవలేదు నీరు పారనిదే
దాగలేదు వెలుగు తరలనిదే
ఆగలేదు గాలి కదలనిదే.
ఊరుకోలేదు ఉనికిలేని గగనం
గ్రహతారకలు చరణాలుగా
అహర్నిశలు పరిభ్రమించనిదే.
తన తనువులో ఉన్నది ఆ భువనమే
తన శ్వాసలో ఉన్నది ఆ పవనమే
తన రుధిరంలో ఉన్నది ఆ ప్రవాహమే
తన కళ్ళలో ఉన్నది ఆ ప్రసారమే
తన శిరసులో ఉన్నది ఆ చలనమే.
ప్రకృతిలోని 'చలన శీలానికి
పరిణామం మనిషి
జగతిలోని భ్రమణగుణానికి
(ప్రతిరూపం మనిషి.
22
౧ అనంతముఖాలుగా
ంది విభిన్న గళాలుగా.
కనిపించదు చేతిసైగ
వేడుకో తెలుపలేదు వెర్రికేక.
త్రే గుండెను పట్టిచూపలేదు
, పొడి మాట.
విప్పేది మనసు పొరలను?
బ్రొమ్మ కట్టేది ఊహల తెమ్మెరలను?
లు పలికింది (ప్రకృతి
నేనున్నా! నని.
లోని ప్రతి కదలికనూ
ర దూకింది కొదమసింగం.
ఒక మాధుర్యం-
"డింది రాసనిలయం.
ర్త
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 14)
సందర్భం:
నడుములో మెలికలు తిరిగాయి
పడగెత్తి ఆడే నాగినులు.
కరయుగళీలో మలుపులు తిరిగాయి
నురగలెత్తే గిరివాహినులు.
గళం ఊగింది తరుశాఖలా
శిరం కదిలింది అగ్నిశిఖలా.
ఎక్కడిదీ చలనం?
ఎందుకింత లయోల్బణం?
ఇది సృష్టికి జీవహేతువు
(ప్రకృతి పురుషులకు మూలధాతువు.
ఉండలేదు భూమి తిరగనిదే
నిలవలేదు నీరు పారనిదే
దాగలేదు వెలుగు తరలనిదే
ఆగలేదు గాలి కదలనిదే.
ఊరుకోలేదు ఉనికిలేని గగనం
గ్రహతారకలు చరణాలుగా
అహర్నిశలు పరిభ్రమించనిదే.
తన తనువులో ఉన్నది ఆ భువనమే
తన శ్వాసలో ఉన్నది ఆ పవనమే
తన రుధిరంలో ఉన్నది ఆ ప్రవాహమే
తన కళ్ళలో ఉన్నది ఆ ప్రసారమే
తన శిరసులో ఉన్నది ఆ చలనమే.
ప్రకృతిలోని 'చలన శీలానికి
పరిణామం మనిషి
జగతిలోని భ్రమణగుణానికి
(ప్రతిరూపం మనిషి.
22
౧ అనంతముఖాలుగా
ంది విభిన్న గళాలుగా.
కనిపించదు చేతిసైగ
వేడుకో తెలుపలేదు వెర్రికేక.
త్రే గుండెను పట్టిచూపలేదు
, పొడి మాట.
విప్పేది మనసు పొరలను?
బ్రొమ్మ కట్టేది ఊహల తెమ్మెరలను?
లు పలికింది (ప్రకృతి
నేనున్నా! నని.
లోని ప్రతి కదలికనూ
ర దూకింది కొదమసింగం.
ఒక మాధుర్యం-
"డింది రాసనిలయం.
ర్త
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
తనలో ఒక మాత్సర్యం-
ఆవులించింది ధూమవలయం.
తనలో ఒక నియతి -
నిలిచింది నిస్తరంగ సరసి.
తనలో ఒక వికృతి -
కమ్మింది అమావాస్య నిశి.
(ప్రకృతి పలికింది కృతిగా
కృతి నిలిచింది మానసాకృతిగా.
కదిలిపోతున్నది మనసుతెరమీద
కవితాత్మ పరమహంసలా-
కాలం పొరలు విప్పుతూ
లోకం లోతులు తవ్వుతూ.
అరిచిన బలిపశువు కంఠం
ఉరిమింది వరుణమంత్రంగా.
గుండెపగిలిన తమసాతీరం
ఘూర్జిల్లింది శోకచ్చందంగా.
చెమ్మగిల్లిన విరహం చేయిసాచి
కమ్ముకుపోయింది ఆషాఢమేఘంగా.
చూపునోచని నయనం
ఊహస్రాచి రూపెత్తింది
పోగొట్టుకుని పొందిన స్వర్గంగా.
కవితాత్మ వెలిగించింది గుళ్ళలో
కర్పూర నీరాజనాలను.
ఆగ్రహించిన ఆ కవితాత్మ
ఆర్పేసింది రెక్కవిసిరి
మతాలు చిందించిన
మనుషుల రక్తాన్ని
24
దిగమింగే దీపాలను.
- ఎంచిన ఆ కవితాత్మ
ంచింది విహాయసమంటి
కో కలువల కలభాషణలు
వులపై పండువెన్నెల ప్రచురణలు
లో చిగురుకెంపుల ప్రసరణలు.
త్మ విలవిలాడగా-
౦ డుల్చింది హరితవృక్షం
౦ రాల్చింది జలదబాషప్పం
ఆవరించింది కృష్ణపక్షం
ని ఆవహించింది ధూమగాత్రం.
సింది కవితాత్మ-
లు కరఠవాలధారలుగా
ముద్దలు మహాగ్మి గోళాలుగా
"౦తులు శార్జూల ఘోషలుగా
'గూళ్ళు ప్రభంజన శ్వాసలుగా.
పాడింది కవితాత్మ-
'లు నాగలి కర్రులుగా
“లు మోగే కలాలుగా
25
|
Viswambhara - Page 15
|
తనలో ఒక మాత్సర్యం-
ఆవులించింది ధూమవలయం.
తనలో ఒక నియతి -
నిలిచింది నిస్తరంగ సరసి.
తనలో ఒక వికృతి -
కమ్మింది అమావాస్య నిశి.
(ప్రకృతి పలికింది కృతిగా
కృతి నిలిచింది మానసాకృతిగా.
కదిలిపోతున్నది మనసుతెరమీద
కవితాత్మ పరమహంసలా-
కాలం పొరలు విప్పుతూ
లోకం లోతులు తవ్వుతూ.
అరిచిన బలిపశువు కంఠం
ఉరిమింది వరుణమంత్రంగా.
గుండెపగిలిన తమసాతీరం
ఘూర్జిల్లింది శోకచ్చందంగా.
చెమ్మగిల్లిన విరహం చేయిసాచి
కమ్ముకుపోయింది ఆషాఢమేఘంగా.
చూపునోచని నయనం
ఊహస్రాచి రూపెత్తింది
పోగొట్టుకుని పొందిన స్వర్గంగా.
కవితాత్మ వెలిగించింది గుళ్ళలో
కర్పూర నీరాజనాలను.
ఆగ్రహించిన ఆ కవితాత్మ
ఆర్పేసింది రెక్కవిసిరి
మతాలు చిందించిన
మనుషుల రక్తాన్ని
24
దిగమింగే దీపాలను.
- ఎంచిన ఆ కవితాత్మ
ంచింది విహాయసమంటి
కో కలువల కలభాషణలు
వులపై పండువెన్నెల ప్రచురణలు
లో చిగురుకెంపుల ప్రసరణలు.
త్మ విలవిలాడగా-
౦ డుల్చింది హరితవృక్షం
౦ రాల్చింది జలదబాషప్పం
ఆవరించింది కృష్ణపక్షం
ని ఆవహించింది ధూమగాత్రం.
సింది కవితాత్మ-
లు కరఠవాలధారలుగా
ముద్దలు మహాగ్మి గోళాలుగా
"౦తులు శార్జూల ఘోషలుగా
'గూళ్ళు ప్రభంజన శ్వాసలుగా.
పాడింది కవితాత్మ-
'లు నాగలి కర్రులుగా
“లు మోగే కలాలుగా
25
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 15)
సందర్భం:
తనలో ఒక మాత్సర్యం-
ఆవులించింది ధూమవలయం.
తనలో ఒక నియతి -
నిలిచింది నిస్తరంగ సరసి.
తనలో ఒక వికృతి -
కమ్మింది అమావాస్య నిశి.
(ప్రకృతి పలికింది కృతిగా
కృతి నిలిచింది మానసాకృతిగా.
కదిలిపోతున్నది మనసుతెరమీద
కవితాత్మ పరమహంసలా-
కాలం పొరలు విప్పుతూ
లోకం లోతులు తవ్వుతూ.
అరిచిన బలిపశువు కంఠం
ఉరిమింది వరుణమంత్రంగా.
గుండెపగిలిన తమసాతీరం
ఘూర్జిల్లింది శోకచ్చందంగా.
చెమ్మగిల్లిన విరహం చేయిసాచి
కమ్ముకుపోయింది ఆషాఢమేఘంగా.
చూపునోచని నయనం
ఊహస్రాచి రూపెత్తింది
పోగొట్టుకుని పొందిన స్వర్గంగా.
కవితాత్మ వెలిగించింది గుళ్ళలో
కర్పూర నీరాజనాలను.
ఆగ్రహించిన ఆ కవితాత్మ
ఆర్పేసింది రెక్కవిసిరి
మతాలు చిందించిన
మనుషుల రక్తాన్ని
24
దిగమింగే దీపాలను.
- ఎంచిన ఆ కవితాత్మ
ంచింది విహాయసమంటి
కో కలువల కలభాషణలు
వులపై పండువెన్నెల ప్రచురణలు
లో చిగురుకెంపుల ప్రసరణలు.
త్మ విలవిలాడగా-
౦ డుల్చింది హరితవృక్షం
౦ రాల్చింది జలదబాషప్పం
ఆవరించింది కృష్ణపక్షం
ని ఆవహించింది ధూమగాత్రం.
సింది కవితాత్మ-
లు కరఠవాలధారలుగా
ముద్దలు మహాగ్మి గోళాలుగా
"౦తులు శార్జూల ఘోషలుగా
'గూళ్ళు ప్రభంజన శ్వాసలుగా.
పాడింది కవితాత్మ-
'లు నాగలి కర్రులుగా
“లు మోగే కలాలుగా
25
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
ఎడారులు పచ్చల గీతాలుగా
ఇనుపడేగలు రజత కపోతాలుగా.
పారింది మనిషిమనసు రంగుల్లోకి
పాకింది లలితమతి రేఖల్లోకి.
కదిలివచ్చింది ప్రకృతి సర్వస్వం.
కలలుకనే మునివేళ్ళలోకి.
మురిగిపోయే తోళ్ళమీద
మొలుచుకొస్తున్నాయి
సురభిళ సుమలతలు
తరుణ చంద్రద్యుతులు.
పలకబారిన కొయ్యలమీద
ప్రవహిస్తున్నాయి
సెలయేళ్ళ మెలికపరవళ్ళు
పసిలేళ్ళ అలలకాళ్ళు.
వట్టి మట్టిపాత్రల ముఖాలమీద
పుట్టుకొస్తున్నాయి
అప్సరోంగనల నయనభంగిమలు
ఆకాశానికందని తరళనీలిమలు.
అల్లుకున్న దూదిపోగుల అంచులమీద
పెల్లుబికి వస్తున్నాయి
చిక్కని ఇంద్రధనుర్వర్డవాహినులు
మొక్కవోని మధుమాస హాసవనులు.
ఆకుల మీద
రేకుల మీద
గోళ్ళ మీద
ర
|
Viswambhara - Page 16
|
ఎడారులు పచ్చల గీతాలుగా
ఇనుపడేగలు రజత కపోతాలుగా.
పారింది మనిషిమనసు రంగుల్లోకి
పాకింది లలితమతి రేఖల్లోకి.
కదిలివచ్చింది ప్రకృతి సర్వస్వం.
కలలుకనే మునివేళ్ళలోకి.
మురిగిపోయే తోళ్ళమీద
మొలుచుకొస్తున్నాయి
సురభిళ సుమలతలు
తరుణ చంద్రద్యుతులు.
పలకబారిన కొయ్యలమీద
ప్రవహిస్తున్నాయి
సెలయేళ్ళ మెలికపరవళ్ళు
పసిలేళ్ళ అలలకాళ్ళు.
వట్టి మట్టిపాత్రల ముఖాలమీద
పుట్టుకొస్తున్నాయి
అప్సరోంగనల నయనభంగిమలు
ఆకాశానికందని తరళనీలిమలు.
అల్లుకున్న దూదిపోగుల అంచులమీద
పెల్లుబికి వస్తున్నాయి
చిక్కని ఇంద్రధనుర్వర్డవాహినులు
మొక్కవోని మధుమాస హాసవనులు.
ఆకుల మీద
రేకుల మీద
గోళ్ళ మీద
ర
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 16)
సందర్భం:
ఎడారులు పచ్చల గీతాలుగా
ఇనుపడేగలు రజత కపోతాలుగా.
పారింది మనిషిమనసు రంగుల్లోకి
పాకింది లలితమతి రేఖల్లోకి.
కదిలివచ్చింది ప్రకృతి సర్వస్వం.
కలలుకనే మునివేళ్ళలోకి.
మురిగిపోయే తోళ్ళమీద
మొలుచుకొస్తున్నాయి
సురభిళ సుమలతలు
తరుణ చంద్రద్యుతులు.
పలకబారిన కొయ్యలమీద
ప్రవహిస్తున్నాయి
సెలయేళ్ళ మెలికపరవళ్ళు
పసిలేళ్ళ అలలకాళ్ళు.
వట్టి మట్టిపాత్రల ముఖాలమీద
పుట్టుకొస్తున్నాయి
అప్సరోంగనల నయనభంగిమలు
ఆకాశానికందని తరళనీలిమలు.
అల్లుకున్న దూదిపోగుల అంచులమీద
పెల్లుబికి వస్తున్నాయి
చిక్కని ఇంద్రధనుర్వర్డవాహినులు
మొక్కవోని మధుమాస హాసవనులు.
ఆకుల మీద
రేకుల మీద
గోళ్ళ మీద
ర
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
కల విరిగింది.
ఉలిక్కిపడ్డ మనసులో
ఉలి మెరిసింది.
నడిచింది ఉలి
జడకట్టిన అడవులను విదిలిస్తూ.
కదిలింది ఉలి
కందరాల మూతికట్లను విప్పేస్తూ.
తట్టింది ఉలి
పుట్టుకతో నిద్రిస్తున్న మొండివీపులను.
తడిమింది ఉలి
ముడులు విప్పుకోలేని బండచూపులను.
శిల పలికించింది
నిలువెత్తునా నిశ్శబ్ద రాగాకృతులను,
శిల సవరించింది
చెక్కిత్ళపై పెళ్ళిపడుచుల మేలిముసుగులను
శిల చిందించింది
చేదుకన్నీట తడిసిన నిట్టూర్పులను.
శిల రగిలించింది
శివమెత్తిన బరికత్తుల చిచ్చునొసళ్ళను.
తనను తొలుస్తున్న మనిషితో
తాదాత్మ్యమెందుకో శిలకు?
సర్వాంగాలను పొడుస్తున్న ఉలితో
సహయోగమెందుకో శిలకు?
జెబ్బులను బొబ్బరించిన తనలో
ఇింబాధరాలను లికించినందుకా?
ంచింది శిలాప్రకృతి
ంబింది స్వప్పాకృతి
మృత స్పిగ్ధంగా
కు అద్దంగా.
ల్రో అవతరించిన కైలాససదనాలు
ణంలో (ప్రతిఫలించిన ఆదిత్య చరణాలు
తంలో అందెవేసిన ఆనంద తాండవహేలలు
న ట్రారుగా నిలిచిన అమరజ్యోతులు
మూలంలో పుట్టిన సంగతులు
త్రీతంగా కట్టిన కథాకృతులు
కలుగా దిద్దుకున్న విశ్వాసాలు
'చగోరీల్లో తొక్కిపెట్టిన నిశ్వాసాలు
లుగా మూర్తికట్టిన జనన రహస్యాలు
'నిషి మనసు చూసుకుంది
నీడను అగణ్య రూపాలుగా.
29
|
Viswambhara - Page 17
|
కల విరిగింది.
ఉలిక్కిపడ్డ మనసులో
ఉలి మెరిసింది.
నడిచింది ఉలి
జడకట్టిన అడవులను విదిలిస్తూ.
కదిలింది ఉలి
కందరాల మూతికట్లను విప్పేస్తూ.
తట్టింది ఉలి
పుట్టుకతో నిద్రిస్తున్న మొండివీపులను.
తడిమింది ఉలి
ముడులు విప్పుకోలేని బండచూపులను.
శిల పలికించింది
నిలువెత్తునా నిశ్శబ్ద రాగాకృతులను,
శిల సవరించింది
చెక్కిత్ళపై పెళ్ళిపడుచుల మేలిముసుగులను
శిల చిందించింది
చేదుకన్నీట తడిసిన నిట్టూర్పులను.
శిల రగిలించింది
శివమెత్తిన బరికత్తుల చిచ్చునొసళ్ళను.
తనను తొలుస్తున్న మనిషితో
తాదాత్మ్యమెందుకో శిలకు?
సర్వాంగాలను పొడుస్తున్న ఉలితో
సహయోగమెందుకో శిలకు?
జెబ్బులను బొబ్బరించిన తనలో
ఇింబాధరాలను లికించినందుకా?
ంచింది శిలాప్రకృతి
ంబింది స్వప్పాకృతి
మృత స్పిగ్ధంగా
కు అద్దంగా.
ల్రో అవతరించిన కైలాససదనాలు
ణంలో (ప్రతిఫలించిన ఆదిత్య చరణాలు
తంలో అందెవేసిన ఆనంద తాండవహేలలు
న ట్రారుగా నిలిచిన అమరజ్యోతులు
మూలంలో పుట్టిన సంగతులు
త్రీతంగా కట్టిన కథాకృతులు
కలుగా దిద్దుకున్న విశ్వాసాలు
'చగోరీల్లో తొక్కిపెట్టిన నిశ్వాసాలు
లుగా మూర్తికట్టిన జనన రహస్యాలు
'నిషి మనసు చూసుకుంది
నీడను అగణ్య రూపాలుగా.
29
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 17)
సందర్భం:
కల విరిగింది.
ఉలిక్కిపడ్డ మనసులో
ఉలి మెరిసింది.
నడిచింది ఉలి
జడకట్టిన అడవులను విదిలిస్తూ.
కదిలింది ఉలి
కందరాల మూతికట్లను విప్పేస్తూ.
తట్టింది ఉలి
పుట్టుకతో నిద్రిస్తున్న మొండివీపులను.
తడిమింది ఉలి
ముడులు విప్పుకోలేని బండచూపులను.
శిల పలికించింది
నిలువెత్తునా నిశ్శబ్ద రాగాకృతులను,
శిల సవరించింది
చెక్కిత్ళపై పెళ్ళిపడుచుల మేలిముసుగులను
శిల చిందించింది
చేదుకన్నీట తడిసిన నిట్టూర్పులను.
శిల రగిలించింది
శివమెత్తిన బరికత్తుల చిచ్చునొసళ్ళను.
తనను తొలుస్తున్న మనిషితో
తాదాత్మ్యమెందుకో శిలకు?
సర్వాంగాలను పొడుస్తున్న ఉలితో
సహయోగమెందుకో శిలకు?
జెబ్బులను బొబ్బరించిన తనలో
ఇింబాధరాలను లికించినందుకా?
ంచింది శిలాప్రకృతి
ంబింది స్వప్పాకృతి
మృత స్పిగ్ధంగా
కు అద్దంగా.
ల్రో అవతరించిన కైలాససదనాలు
ణంలో (ప్రతిఫలించిన ఆదిత్య చరణాలు
తంలో అందెవేసిన ఆనంద తాండవహేలలు
న ట్రారుగా నిలిచిన అమరజ్యోతులు
మూలంలో పుట్టిన సంగతులు
త్రీతంగా కట్టిన కథాకృతులు
కలుగా దిద్దుకున్న విశ్వాసాలు
'చగోరీల్లో తొక్కిపెట్టిన నిశ్వాసాలు
లుగా మూర్తికట్టిన జనన రహస్యాలు
'నిషి మనసు చూసుకుంది
నీడను అగణ్య రూపాలుగా.
29
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
ఎంత వింత మనసు?
ఏ రూపమూ లేదు తనకు.
అయినా అది
నాదంగా ఎగిసింది-
పదంగా నడిచింది
రేఖలుగా మెరిసింది
మూర్తులుగా నిలిచింది
అణువణువులోని లయలను
తనువులో ఒలికింది.
మదిరాక్షి కళ్ళలో మునకలేసింది
పెదవిముడి విప్పి చూసింది
తెరలు తెరలుగా
పరిమళాలను కాజేసింది.
పౌరలు పొరలుగా
సుస్వరాలను లాగేసింది.
మెత్తని వేళ్ళకొనలతో
మేని నునుపును వడబోసింది.
మనసొక రోదసి;
పిడుగుల అడుగులు పడుతుంటాయి
మెరుపుల. చురకలు అంటుతుంటాయి.
జాబిల్లి కమ్మెచ్చులో లాగిన వెన్నెలలు
తీగలై సాగుతుంటాయి.
సూర్యుని కంటికొలిమి నూదిన చిచ్చుక
పచ్చిబొగ్గులై పడిపోతుంటాయి.
రోదసికి తెల్లపూత పూస్తే
30
ద్బే మండుటెండల్లో
జల్లులు కురిపిస్తుంది.
ముక్కలుగా నరికే గొడ్డలికి
ఆధారంగా నిలుస్తుంది.
నేలలో దిగబడి వున్నా
ఏడ్దల్పి గాలిలో ఎగరేస్తుంది.
చన కళ్ళలో దుమ్ముచల్లినా
3]
|
Viswambhara - Page 18
|
ఎంత వింత మనసు?
ఏ రూపమూ లేదు తనకు.
అయినా అది
నాదంగా ఎగిసింది-
పదంగా నడిచింది
రేఖలుగా మెరిసింది
మూర్తులుగా నిలిచింది
అణువణువులోని లయలను
తనువులో ఒలికింది.
మదిరాక్షి కళ్ళలో మునకలేసింది
పెదవిముడి విప్పి చూసింది
తెరలు తెరలుగా
పరిమళాలను కాజేసింది.
పౌరలు పొరలుగా
సుస్వరాలను లాగేసింది.
మెత్తని వేళ్ళకొనలతో
మేని నునుపును వడబోసింది.
మనసొక రోదసి;
పిడుగుల అడుగులు పడుతుంటాయి
మెరుపుల. చురకలు అంటుతుంటాయి.
జాబిల్లి కమ్మెచ్చులో లాగిన వెన్నెలలు
తీగలై సాగుతుంటాయి.
సూర్యుని కంటికొలిమి నూదిన చిచ్చుక
పచ్చిబొగ్గులై పడిపోతుంటాయి.
రోదసికి తెల్లపూత పూస్తే
30
ద్బే మండుటెండల్లో
జల్లులు కురిపిస్తుంది.
ముక్కలుగా నరికే గొడ్డలికి
ఆధారంగా నిలుస్తుంది.
నేలలో దిగబడి వున్నా
ఏడ్దల్పి గాలిలో ఎగరేస్తుంది.
చన కళ్ళలో దుమ్ముచల్లినా
3]
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 18)
సందర్భం:
ఎంత వింత మనసు?
ఏ రూపమూ లేదు తనకు.
అయినా అది
నాదంగా ఎగిసింది-
పదంగా నడిచింది
రేఖలుగా మెరిసింది
మూర్తులుగా నిలిచింది
అణువణువులోని లయలను
తనువులో ఒలికింది.
మదిరాక్షి కళ్ళలో మునకలేసింది
పెదవిముడి విప్పి చూసింది
తెరలు తెరలుగా
పరిమళాలను కాజేసింది.
పౌరలు పొరలుగా
సుస్వరాలను లాగేసింది.
మెత్తని వేళ్ళకొనలతో
మేని నునుపును వడబోసింది.
మనసొక రోదసి;
పిడుగుల అడుగులు పడుతుంటాయి
మెరుపుల. చురకలు అంటుతుంటాయి.
జాబిల్లి కమ్మెచ్చులో లాగిన వెన్నెలలు
తీగలై సాగుతుంటాయి.
సూర్యుని కంటికొలిమి నూదిన చిచ్చుక
పచ్చిబొగ్గులై పడిపోతుంటాయి.
రోదసికి తెల్లపూత పూస్తే
30
ద్బే మండుటెండల్లో
జల్లులు కురిపిస్తుంది.
ముక్కలుగా నరికే గొడ్డలికి
ఆధారంగా నిలుస్తుంది.
నేలలో దిగబడి వున్నా
ఏడ్దల్పి గాలిలో ఎగరేస్తుంది.
చన కళ్ళలో దుమ్ముచల్లినా
3]
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
|
కదలని కాళ్ళతో నిలిచిపోతుంది
ఎప్పుడూ కుదురువీడని మనసు వేళ్ళను
అప్పుడప్పుడు ఆశ తొలుస్తుంది
కొమ్మల చేతులెత్తి ఆడాలని;
చిగురాకుల జేబురుమాళ్ళను ఊపుతూ
పథికుల కళ్ళను పలకరించాలని.
వేళ్ళకొసలు పెళ్ళగించుకుని లేస్తే
వృక్షమాతృక కూలబడుతుంది.
ఆశల అంచులు పొగరేపుకుంటూ వస్తే
అంతరంగం కూరుకుపోతుంది.
మనసొక మహాసాగరం,
తాను కట్టుకున్న చెలియలికట్టను
తానే కబళించాలని చూస్తుంది.
తన తోబుట్టువైన ధరాతలాన్ని
తానే తాగేయాలని చూస్తుంది
హోరెత్తుకుంటూ ఉరికి ఉరికి వస్తుంది.
నోరాత్తుకుంటూ తిరిగి తిరిగి పోతుంది.
తనలో అంబరాలను పరుచుకుంటుంది.
తానే ఆకాశమంతా కమ్మేయాలని
/ హతహలాడిపోతుంది.
నదులను తనలో కలుపుకున్నా
మధురిమలెన్నెన్నో నింపుకున్నా
తనకు నిలిచిన రూపమొక్కటే
తనకు మిగిలిన రుచి ఒక్కటే.
అనంత జలరాశి తానైనా
ఆర్పుకోలేదు తనలోని చిచ్చును.
కె
న్రీకట్లలో దిగబడుతుంది.
మిని తెగమేసి
33
|
Viswambhara - Page 19
|
కదలని కాళ్ళతో నిలిచిపోతుంది
ఎప్పుడూ కుదురువీడని మనసు వేళ్ళను
అప్పుడప్పుడు ఆశ తొలుస్తుంది
కొమ్మల చేతులెత్తి ఆడాలని;
చిగురాకుల జేబురుమాళ్ళను ఊపుతూ
పథికుల కళ్ళను పలకరించాలని.
వేళ్ళకొసలు పెళ్ళగించుకుని లేస్తే
వృక్షమాతృక కూలబడుతుంది.
ఆశల అంచులు పొగరేపుకుంటూ వస్తే
అంతరంగం కూరుకుపోతుంది.
మనసొక మహాసాగరం,
తాను కట్టుకున్న చెలియలికట్టను
తానే కబళించాలని చూస్తుంది.
తన తోబుట్టువైన ధరాతలాన్ని
తానే తాగేయాలని చూస్తుంది
హోరెత్తుకుంటూ ఉరికి ఉరికి వస్తుంది.
నోరాత్తుకుంటూ తిరిగి తిరిగి పోతుంది.
తనలో అంబరాలను పరుచుకుంటుంది.
తానే ఆకాశమంతా కమ్మేయాలని
/ హతహలాడిపోతుంది.
నదులను తనలో కలుపుకున్నా
మధురిమలెన్నెన్నో నింపుకున్నా
తనకు నిలిచిన రూపమొక్కటే
తనకు మిగిలిన రుచి ఒక్కటే.
అనంత జలరాశి తానైనా
ఆర్పుకోలేదు తనలోని చిచ్చును.
కె
న్రీకట్లలో దిగబడుతుంది.
మిని తెగమేసి
33
|
ఈ వచనాన్ని చదివి, విశ్వంభర శైలిలో కవితా భావాన్ని వివరించండి లేదా అనుకరించండి.
శీర్షిక: Viswambhara (Page 19)
సందర్భం:
కదలని కాళ్ళతో నిలిచిపోతుంది
ఎప్పుడూ కుదురువీడని మనసు వేళ్ళను
అప్పుడప్పుడు ఆశ తొలుస్తుంది
కొమ్మల చేతులెత్తి ఆడాలని;
చిగురాకుల జేబురుమాళ్ళను ఊపుతూ
పథికుల కళ్ళను పలకరించాలని.
వేళ్ళకొసలు పెళ్ళగించుకుని లేస్తే
వృక్షమాతృక కూలబడుతుంది.
ఆశల అంచులు పొగరేపుకుంటూ వస్తే
అంతరంగం కూరుకుపోతుంది.
మనసొక మహాసాగరం,
తాను కట్టుకున్న చెలియలికట్టను
తానే కబళించాలని చూస్తుంది.
తన తోబుట్టువైన ధరాతలాన్ని
తానే తాగేయాలని చూస్తుంది
హోరెత్తుకుంటూ ఉరికి ఉరికి వస్తుంది.
నోరాత్తుకుంటూ తిరిగి తిరిగి పోతుంది.
తనలో అంబరాలను పరుచుకుంటుంది.
తానే ఆకాశమంతా కమ్మేయాలని
/ హతహలాడిపోతుంది.
నదులను తనలో కలుపుకున్నా
మధురిమలెన్నెన్నో నింపుకున్నా
తనకు నిలిచిన రూపమొక్కటే
తనకు మిగిలిన రుచి ఒక్కటే.
అనంత జలరాశి తానైనా
ఆర్పుకోలేదు తనలోని చిచ్చును.
కె
న్రీకట్లలో దిగబడుతుంది.
మిని తెగమేసి
33
|
End of preview. Expand
in Data Studio
Viswambhara Telugu Poetry Dataset
This dataset contains Telugu poetry from the Viswambhara collection, formatted for fine-tuning language models.
Dataset Details
- Language: Telugu (te)
- Task: Text generation, poetry generation
- Format: JSONL (instruction, context, response)
- Size: 44 examples
Usage
from datasets import load_dataset
dataset = load_dataset("AravindGillella/viswambhara-poetry")
Citation
If you use this dataset, please cite the original Viswambhara poetry collection.
- Downloads last month
- 24